Dün kadin hakları ve şapka ve kıyafet kanunu ve inkilaplarıyla başlayıp ve yıllarca bizde ve bugün de Kıbrıs’ta başlayan Tesettür ve örtünmenin, uyduruk bir kamusal alanla yasaklanması; hep kadını fuhşa sevkeden ve Lgbt’nin önünü açan uygulamalardandır.
Kadının itibarını ortadan kaldırıp, aileyi yıkmaya yöneliktir.
Bugünkü boşanmaların artışında önemli bir etki yaptığı gibi, aynı zamanda evlenme yaşının yükselmesi ve nüfusun düşmesinde de etki yapmaktadır.

Özgürlük adıyla güya kadını bir kocanın mahkumiyet ve bağlılığından kurtarırken, çok kocalara bağımlı ve mahkum hale getirmekte, adeta göz hapsi altına almaktadır.

Avrupa bunu teşvik edip, finansörlüğünü de yapmaktadır.

*****

Tesettür: İffetin Kalkanı, Neslin Sigortası

Tarih boyunca toplumların dirliği ve huzuru, kadının konumuna verilen değerle ölçülmüştür. Kadın, ya iffet ve vakarının muhafazasıyla neslin teminatı olmuş, ya da açılan gediklerle aile ve toplumun çöküşüne sebep edilmiştir. Bugün “özgürlük” adı altında kadının tesettüründen koparılması, gerçekte iffetin zincirlerini kırmak değil; onu esaretin en karanlık türüne mahkûm etmektir.
Dünya, ve bizde başlayan inkilaplarla “kadın hakları” maskesiyle şapka, kıyafet ve kamusal alan yasaklarını dayattı. Ama neticesi ne oldu? Kadının şeref ve haysiyetini koruyacak tesettür perde dışına atılınca; meydan, fuhşun, sefahatin ve LGBT denilen sapkınlığın istilasına kaldı. Özgürlük diye sunulan bu tuzak, kadını tek bir eşin muhabbetine bağlı olmaktan çıkarıp, çokların şehvetine esir hâline getirdi.
Oysa Kur’ân-ı Hakîm, tesettürü kadının şerefi, iffeti ve vakarının kalkanı olarak gösterir. Ayet-i kerimede şöyle buyurulur:
“Ey peygamber! Eşlerine, kızlarına ve müminlerin kadınlarına söyle, dış giysilerini üzerlerine bürünsünler. Bu, tanınıp rahatsız edilmemeleri için en uygun olanıdır. Allah ziyadesiyle bağışlamakta ve çok esirgemektedir.” (Ahzâb, 59)
Demek ki tesettür, kadının baskı altında tutulması değil; bilakis sokakların hoyrat bakışlarından, reklamların istismarından, sefih arzuların istihzasından korunmasıdır. Tesettür kadını zincirlemez, hürriyetini muhafaza eder. Tesettür, kadını oyuncak olmaktan kurtarıp, izzet tahtına oturtur.
Bugün boşanmaların artması, evlilik yaşının yükselmesi, doğum oranlarının düşmesi; hep tesettürün ve iffet anlayışının törpülenmesinden doğmaktadır. Aileyi ayakta tutan bağlardan biri iffettir. İffet ortadan kalktığında, yuva da dağılır, nesil de bozulur, toplum da çürür.
Avrupa’nın ve onun izinden gidenlerin maksadı açıktır: Kadını tesettüründen koparıp, pazara sürmek; aileyi parçalayarak nesli bozmak; sonra da bu enkazdan LGBT gibi sapkın oluşumlarla yeni bir “toplum modeli” inşa etmektir.
Fakat unutulmamalıdır ki, hiçbir toplumsal proje fıtrata rağmen ayakta kalmaz. Çünkü insan, yaratılışı gereği iffete muhtaçtır. Kadın, fıtratı gereği korunmaya ve saygıya muhtaçtır. Tesettür ise bu korunmanın en ulvî zırhıdır.

İbret şudur: Tesettür, kadının güzelliğini gizlemek için değil; şahsiyetini yüceltmek içindir. O, iffetin tacı, neslin sigortası, ailenin direği ve toplumun şerefidir. Bugün tesettürün ortadan kaldırılmasıyla başlayan çöküş, ancak tesettürün yeniden ihyasıyla durdurulabilir.

Tarih, insanın zulüm ve adalet terazisinde nasıl bir sınavdan geçtiğini gösteren en açık aynadır. Bugün Gazze’de yankılanan feryatlar, sadece bir coğrafyanın değil; insanlığın tamamının vicdanına yönelmiş sessiz çığlıklardır.
İsrail’in saldırıları, işgal ve katliamları artık sadece savaş alanında değil; sporun, siyasetin, diplomasinin ve meydanların vicdanında da mahkûm edilmektedir. Eski istihbaratçıların itirafları, “savaşın amacının iktidarı korumak” olduğunu söylerken; dünyanın dört bir yanında yükselen sesler, bu zulmün meşruiyetini her gün daha da sarsmaktadır. Gazze’nin çocukları bombalar altında “Anne yoruldum” derken, Berlin sokaklarında yüz binlerce insan “Soykırıma hayır” diye haykırmaktadır.
Tarihin ibretli sahnelerine bakıldığında görülür ki; hiçbir zulüm ebedî olmamıştır. Firavun’un ihtişamı, Nemrud’un kibrı, Roma’nın haşmeti, Haçlıların vahşeti, Moğol istilaları… Hepsi bir zamanlar insanlığı titreten, masumların üzerine zulüm yağdıran güçlerdi. Ama hepsi tarihin çöplüğüne gömüldü. Gazze’de çocukların kanını döken bugünkü zalimler de aynı akıbetten kurtulamayacaktır. Çünkü zulüm üzerine bina edilen hiçbir düzen payidar olamaz.
Bugün yaşananlar, sadece bir milletin dramı değil, insanlığın vicdan testidir. Kimi ülkeler menfaat için sessiz kalıyor, kimileri çıkar için zalime destek veriyor, ama bir avuç vicdanlı insan tüm dünyada meydanlara çıkarak, insanlığın hâlâ ölmediğini haykırıyor. Filistin, bugün zalimlerin kanlı pençesinde kıvranırken, aynı zamanda insanlığın onurunu savunan bir sancak hâline gelmiştir.
Kur’ân, “Zulmedenler nasıl bir inkılâba uğrayacaklarını göreceklerdir” diye buyurur. Bu ilâhî kanun, tarihin her döneminde tecelli etmiştir. Bugün de mazlumların gözyaşı, zalimlerin sonunu hazırlamaktadır. Bir annenin kucağındaki çocuğun “Anne yoruldum” sözü, aslında çağımızın en büyük ilamıdır: İnsanlık yoruldu, vicdanlar yoruldu, yeryüzü zalimlerin kibrinden yoruldu.
Ama ümit vardır. Gazze’nin enkazından yükselen dualar, tarihin akışını değiştirecek kudrete sahiptir. Dün Haçlı ordularına karşı Kudüs’ün kapılarını savunan yiğitler nasıl tarihe geçtiyse, bugün Gazze’de bir biberonunu sımsıkı tutan bebek, bir taşla tankın karşısına dikilen genç, bir çadırda Allah’a dua eden mazlum anne de tarihin şeref levhasına yazılmaktadır.
İbret şudur: Her zulüm kendi sonunu hazırlar. Ve her gözyaşı, rahmetin bir işaret fişeğidir. Bugün Gazze, sadece Ortadoğu’nun değil, tüm insanlığın imtihanıdır. Tarih, zalimleri yazarken lânetle; mazlumları ise rahmetle anacaktır.

Aslında tamamlanmış olan var mı ki?
Hep yarım değil mi?
Demek burası sürekli kalma ve sonsuzu tamamlama yeri değil.
Kalıcı değil, göçücü.
Daimi değil, fani
Bekaya açılan kapı.
Yönü ve hedefi belirleyen yol ve köprü.

******

Yarım Kalan Hayatlar – Son Nefesin Sırrı

İnsan hayatına baktığımızda, aslında hiçbir şeyin tam manasıyla tamamlanmadığını görürüz. Kimisi genç yaşta hayallerini yarıda bırakır, kimisi ihtiyarlıkta projelerini bitiremeden göçer. Birinin ilmi yarım kalır, birinin hedefi, birinin yolculuğu, birinin duası… Hangi insana bakılsa, hep yarım kalmış bir hikâye vardır.
Demek ki bu dünya, tamamlanmışlık yeri değildir. Burada hiçbir şey kemâl bulmaz. Çünkü burası fânîdir, geçicidir, bir gölge ve bir misafirhanedir. İnsanın içindeki sonsuzluk arzusu, buradaki yarım kalmışlıklarla törpülenir ve ona şu dersi verir:
“Ey insan! Sen burası için yaratılmadın. Senin kalbinin ebed arzusu, ancak bâkî bir diyarla dolar.”

Kur’ân, bu hakikati hatırlatır:

“Her nefis ölümü tadacaktır. Sonra ancak yaptıklarınızın karşılığı size tastamam verilecektir. Kim cehennemden uzaklaştırılıp cennete konulursa, işte o kurtuluşa ermiştir. Dünya hayatı ise aldatıcı bir metadan başka bir şey değildir.” (Âl-i İmrân, 185)
İnsanın son nefesi, aslında bir son değil, bir başlangıçtır. Buradaki yarım kalan her şey, orada tamam olacaktır. Çünkü burası yol, orası menzil; burası köprü, orası mekân; burası imtihan, orası mükâfat veya ceza yeridir.
Dünyada yapılan hiçbir iş, ne kadar ihtişamlı olursa olsun, tam değildir. Çünkü insanın kalbi, sınırsız bir mutluluğu, bitmez bir huzuru, ebedî bir saadeti ister. İşte bu sonsuzluk isteği, bize fânîliğin damgasını vurur. Bir çocuk oyuncağını yarım bırakır, bir genç ideallerini yarım bırakır, bir ihtiyar ömrünü yarım bırakır. Fakat iman ehli bilir ki: Ahirette yarım kalmış hiçbir şey olmayacaktır. Orada kavuşmalar tam, sevinçler tam, vuslatlar tam olacaktır.
Ölüm, bir “yarım bırakma” değil, bir “tamamlama”dır. Bir ömürlük çabanın meyvesi, son nefeste Rabbine kavuşmakla kemâle erer. Ölüm, hakikatte bir “terhis”tir; vazifeden azat edilip asıl yurda dönmektir.

İbret şudur:
Dünya, yarım kalmış hikâyelerin sergilendiği bir pazardır. Tamamını görmek isteyen, ahirete yönelmelidir. Gerçek mutluluk, son nefesi imanla verip, ebediyet yurduna yürüyebilmektedir. Çünkü asıl hayat, kabirle açılan kapının ardındadır.

Uzun yolculuğunda insanoğlu.
Bir yandan döküle döküle, diğer yandan da seçile seçile gidiyor.
Kim kömür kim elmas?
Kim altın ve Kim kaç ayar?
Ayrılma ve ayrıştırma potasındayız.

*****

İnsanoğlunun uzun yolculuğu, doğumla başlayıp ebediyet menziline kadar devam eder. Bu yol, sıradan bir seyahat değil; ayrıştırma ve seçme potasıdır. Kimisi yolda dökülür, kimisi parıldar; kimisi kömür gibi kararıp dağılır, kimisi elmas gibi saflaşır ve baki bir kıymet kazanır.
Hayat, aslında bir imtihan ocağıdır. Madenler ateşte arındırılır; altının ayarı ateşte belli olur. İnsan da musibetlerde, sıkıntılarda, sabır ve sebatta kıymetini gösterir. Nice kimseler vardır ki rahatlıkta parlak görünür, fakat ilk fırtınada dökülür gider. Nice kimseler vardır ki zorlukta ezilmiş görünür, fakat sabrı ve metanetiyle elmaslaşır.
Kur’ân bu gerçeği şöyle haber verir:
“Gerçek şu ki biz, onlardan öncekileri de imtihan ettik. Böylece Allah, doğru söyleyenleri de ortaya çıkaracak, yalancıları da elbette ortaya çıkaracaktır.” (Ankebût, 3)
Demek ki yolculuk, hakikatleri ortaya koyan bir süzgeçtir.
İnsanlık kervanı akıp giderken, herkes kendi değerini bu potada belli eder. Kimisi üç beş menfaat uğruna ruhunu ucuzca satar; kimisi ise iman, sabır ve fedakârlıkla altın ayarını yükseltir. Kömür, basınca dayanamayınca dağılır; elmas ise aynı basınçta kıymet kazanır. İşte dünya hayatı da böyledir. Kimisi basınca parçalanır, kimisi elmas olur.
Ayrışma, sadece dünyada değil; kabirde ve mahşerde de devam edecektir. Bir grup nura koşarken, diğer bir grup karanlığa gömülecektir. O gün, hakiki ayar belli olacak; altınla bakır, elmasla kömür birbirinden ayrılacaktır.

İbret şudur: Bugün hayat potasındayız. Dökülenlerden mi olacağız, elmaslaşanlardan mı? Altın ayarımızı yükseltenlerden mi, yoksa bakır gibi değersizleşenlerden mi? Her tercih, her sabır, her gün bu yolculukta bizim değerimizi tayin ediyor.
Unutma ki, elmas kolay olmuyor. Ateş ister, basınç ister, sabır ister. Kömür olmak kolaydır, ama değeri yoktur. Elmas olmak zordur, ama ebedîdir.

I. Ribâ Kelimesinin Kök Manası ve Geldiği Anlamlar
Ribâ kelimesinin Arapça kökü R.B.V.’dir.
| Kavram | Açıklama |
|—|—|
| Kök Manası | Fazlalık, artış, çoğalma, kabarma, yükselme, bir şeyin hacminin artması.
Bu kök, bir şeyin aslından fazlalaşmasını ifade eder. Kur’an’da bir ayette (Hac, 22/5) yerin yeşerip kabarmasını anlatmak için de kullanılmıştır. |
| İslam Hukukunda (Fıkıh) Anlamları |
Ribâ, İslam Hukuku terminolojisinde, iki ana kategori altında incelenen, şer’an haram kılınmış fazlalık ve artıştır: |
| 1. Ribâ’n-Nesîe (Vâde Faizi) | Câhiliye Faizi olarak da bilinir.
Borç verilen malın/paranın, vâde karşılığında ve borç sözleşmesi sırasında şart koşulan fazlalıkla geri ödenmesidir. Kuran’da mutlak olarak yasaklanan ribâ türü budur.
Günümüzdeki banka faizi de fıkhen genellikle bu kategoriye girer. |
| 2. Ribâ’l-Fadl (Fazlalık Faizi) |
Aynı cinsten olan iki malın birbiriyle peşin ve eşit olmayan miktarlarda mübadelesi (değiş-tokuşu) sonucu ortaya çıkan fazlalıktır.
Örneğin, 1 kg buğdaya karşılık 1.5 kg buğday peşin olarak satmak.
Bu tür ribâ, Sünnet ile yasaklanmıştır (altın, gümüş, buğday, arpa, hurma ve tuz gibi altı “ribevî” mal için geçerlidir). |

II. Hayrettin Karaman’ın Makalesinin Ehli Sünnet Görüşüne Göre Değerlendirilmesi

Hayrettin Karaman’ın makalesi, faizin (ribâ’nın) mutlak haram olduğu yönündeki Cumhûr-u Fukahâ’nın (İslam hukukçularının büyük çoğunluğunun) görüşünü savunmakta ve faizin kapsamını daraltan, modern faizi caiz gören görüşleri eleştirmektedir.
Ehli Sünnet içerisinde dört büyük fıkıh mezhebinin (Hanefi, Maliki, Şafii, Hanbeli) de dahil olduğu ana akım görüş, ödünç para verme (karz) karşılığında önceden şart koşulan her türlü fazlalığın (nesîe ribâsının) haram olduğu yönündedir.
Karaman’ın makalesi bu ana akım, yani Ehli Sünnet’in genel kabul görmüş fıkıh görüşü ile tamamen uyumlu bir çizgidedir. Eleştirdiği görüşler ise genellikle günümüzde ortaya çıkan ve ana akım fıkıh geleneği içinde şâzz (aykırı) sayılan veya bid’at kabul edilen görüşlerdir.

Makalenin İsabetli Görüşleri (Ehli Sünnet’in Cumhûr Görüşüyle Uyumlu Olanlar)
| Madde | Açıklama |
|—|—|
| 1. Kitap ve Sünnet Bütünlüğü | İslamî hükümlerin kaynağı olarak Kitâb (Kur’an) ve Sünnet’i bir bütün olarak kabul etmesi. Sünnet’in Kitâb’ın açıklayıcısı olduğunu belirtmesi, Usûl-ü Fıkıh (İslam Hukuku Metodolojisi) prensibine tam olarak uygundur. |

| 2. Ribâ’nın Kapsamı | Kur’an’daki yasaklamanın sadece “katlı ribâ” (tefecilik) ile sınırlı olmadığı, harf-i tarîf’in (el-ribâ) bütün ribâ çeşitlerini (istiğrak) kapsayabileceği görüşü.
Bu, cumhûr-u fukahânın Kur’an ve Sünnet nasslarını birlikte ele alarak ulaştığı temel hükümdür. |

| 3. İcma’ya Vurgu | Dört mezhep imamının da dahil olduğu büyük müctehidlerden hiç kimsenin, borç sözleşmesinde belirlenen tehir faizinin (nesîe ribâsı) helal olduğunu söylemediğini vurgulaması.
Bu, icmâ’ (görüş birliği) kuvvetinde bir delil teşkil eder. |

| 4. Zarar/Fayda Kriteri | Haram kılınan bir fiilin (faiz), “bazı faydaları var” veya “küçük tasarrufu korur” gibi ferdî menfaat gerekçeleriyle helal kılınamayacağı. Bu, İslam hukukunun seddü’z-zerâi (kötülüğe giden yolları tıkama) ilkesi ve hükümlerin genel kaidelere bağlılığı prensibine uygundur (İçki örneği isabetlidir). |[1]

| 5. Faiz ve Ortaklık Ayırımı | Faizli kredinin, kar-zarar ortaklığı (Müşâreke/Mudârebe) hükümlerine göre kar payı sayılamayacağı. İslam’da şirketin temel şartı hem kâra hem de zarara iştiraktir. Önceden belirlenmiş fazlalık (faiz) ise sadece sermaye sahibine karı garanti eder ve zararı paylaşmaz; bu, fıkhen kesin olarak faizdir. |

Makalenin Tartışmaya Açık Hususları
| Madde | Açıklama |
|—|—|
| 1. Girişteki Hoca Eleştirisi (Hissilik) | Yazarın, faiz konusunda kafa karıştıranları “Cahil, liyakatsız, menfaatinin kulu olmuş” gibi sert ifadelerle sınıflandırması, hakaret veya hissi tepki olarak algılanabilir.
Fıkıh usulü açısından bir hükmün ispatı için kişilerin vasıflarını bu şekilde ön plana çıkarmak yerine, doğrudan deliller ve argümanlar üzerinden eleştiriye odaklanmak daha akademik ve usulüne uygun olurdu.
Bu bölüm, makalenin akademik/fıkhi kısmından ziyade girişindeki sosyolojik/moral tepkisini yansıtır. |

| 2. Geçiş Dönemi ve Zaruret Bahsi |
“Geçiş döneminin de kendine mahsus zaruret hükümleri vardır” ifadesi, genel hükmün haram olduğu ilkesini korumakla birlikte, uygulamada modern faizli sisteme karşı bir geçici taviz kapısı aralayabilir. İslam hukukunda zaruret hükümleri çok dar ve kişiye özeldir. Sistemsel zarureti meşrulaştırmamak adına bu bahsin daha titiz ve sınırları çizilmiş bir şekilde ele alınması gerekirdi. (Ancak yazar, Müslümanların vazifesinin sistemi değiştirmek olduğunu belirterek bu kapıyı hemen kapatmaya çalışmıştır.) |

III. Hayrettin Karaman’ın Daha Önceki Faiz Görüşleri ve Tenkit Edilen Hususlar

Hayrettin Karaman, Türkiye’deki İslami finans ve faiz tartışmalarında uzun yıllardır önde gelen bir figürdür. Faizle ilgili genel çizgisi hep faizin mutlak haram olduğu yönünde olmuştur. Ancak, özellikle 1990’lı yıllarda ve sonrasında Türkiye ekonomisinin faizli sistem üzerine kurulu olması sebebiyle, zaruret ve ihtiyaç kavramları üzerinden bazı konulara açıklık getirmek durumunda kalmıştır.

Özet Görüşleri

* Faizin Haramlığı: Klasik fıkıh görüşüne sıkı sıkıya bağlı kalarak, faizin (hem nesîe hem fadl) Kitap ve Sünnet ile kesin ve mutlak olarak haram kılındığını savunur.
* Zaruret ve İhtiyaç: Faizin haram olmasına rağmen, modern ekonomik sistemin dayatması karşısında bireysel ve kurumsal bazı zorunluluk durumlarını (zaruret) ele almıştır.
* Zorunlu Bankacılık İşlemleri: Özellikle maaş, emeklilik, fatura ödemeleri gibi kaçınılması mümkün olmayan zorunlu bankacılık işlemlerini, bu işlemlerden faiz geliri elde edilmediği sürece zaruret kapsamında caiz görmüştür.
* Konut Kredisi (Tartışmalı): Türkiye’deki yüksek enflasyon ve faizsiz konut ediniminin zorluğu gibi sosyo-ekonomik şartlar nedeniyle, ilk kez ev alacak ve başka imkânı olmayan alt/orta gelir grubundaki kişiler için konut kredisini zaruret/ihtiyaç-ı âmme kapsamında, “büyük günahlardan sayılan ribâ” kapsamının dışında tutmaya meyilli olan, ihtiyatlı ve tartışmalı yorumları olmuştur.

Tenkit Edilen Hususlar

Karaman’ın faizle ilgili görüşleri (özellikle konut kredisi bağlamında), genel olarak “Mutlak haram” çizgisini korusa da, uygulamadaki kolaylaştırıcı yaklaşımları nedeniyle tenkit edilmiştir:
* Zaruret Sınırının Genişletilmesi: Tenkitlerin ana odağı, İslam hukukunda zaruretin “can, mal ve namusu koruma” gibi hayati tehlikelerle sınırlı olmasına rağmen, Karaman’ın “konut edinme” gibi ihtiyaç-ı âmmeyi (genel ihtiyacı) zaruret kavramına yaklaştırarak faize bir “kapı araladığı” yönündedir.
* Görüş Ayrılığı ve Fetvada İhtiyat: Mutlak haram bir konuda, toplumun geneline hitap eden bir fetvada zaruret sınırlarının bu kadar genişletilmesinin, faizli işlemlerin normalleşmesine ve haram hassasiyetinin kaybolmasına yol açabileceği eleştirisi yapılmıştır. Fıkıhta “zaruret” çok ihtiyatlı kullanılmalı, “harama ruhsat” kapısı olmamalıdır.
* Sistemle Mücadeleyi Geciktirme: Karaman’ın kendi makalesinde de belirttiği gibi, zaruret sistemden kaynaklanıyorsa çözüm sistemi değiştirmektir. Bazı tenkitler, bu tür fetvaların faizsiz bir ekonomik sistemi kurma mücadelesini zayıflattığını öne sürmüştür.

Sayın Hayrettin Karaman Hoca daha önce 2007 yılında yine Yeni Şafak gazetesindeki yazısında faiz ile ilgili biraz kapıyı aralama hissi veren yazısında hatta bazı ilahiyatçılar onun münferit içtihadina istinaden delil getirmeleri genelde münakaşayı başlatmış oldu.[1]

Aslında kendisi bazı farklı çıkışlarını ve kendisine yapılan tenkid ve reddiyeleri göz önüne alıp, bunlara bir açıklık getirmesi gerekir.[2]

Google’da; Hayrettin Karaman’ın tutarsızlıkları, aramasında epey tenkid yazıları bulunuyor.
Acaba kendileri ne kadar rahatlar?

Ve belliki kendisine özellikle faiz konusunda ferdi birazda hissi verdiği fetvadan dolayı epey tenkid gelmiş ve de hocayı iyice kızdırmış olacaklar ki, yine Yeni Şafak gazetesinde 29.09.2025 tarihli yazısını yine hissi, birilerine kızarak açıklama ihtiyacı duymuş.[3]

Belliki bu durum ve tenkidler daha hocanın yakasını pek bırakacak gibi görünmüyor.

Bende hocanın isabetli olan ve olmayan noktalarını ve görüşlerini araştırıp tesbit ettim.
Ancak değişen bir şey var mı, diye baktığımda şu tesbiti ve Sonuç kısmı isabetli ve düşündürücü oldu;

• “Geçiş dönemi vurgusu: “Geçiş döneminin zaruret hükümleri” ifadesi kapı aralık bırakıyor; bu, bazı okuyucularca “faize geçici ruhsat” gibi anlaşılabilir. Oysa klasik fıkıhta bu, çok dar bir çerçevede geçerli.”

Diğer tesbit ve görüşleri takdirinize sunuyorum;

1. “Ribâ” kelimesinin kök manası ve anlamları

• Kökü: “ر ب و / ر ب ا” (r-b-w / r-b-a).
• Lügat manaları: artmak, çoğalmak, yükselmek, fazlalaşmak, şişmek.
• Terim anlamı: karşılıksız fazlalık. Borç veya alışveriş muamelesinde taraflardan birinin haksız fazlalık elde etmesi.
• Kullanım çeşitleri:
• Ribâ’n-nesîe: Vade karşılığı fazlalık (klasik tefecilik).
• Ribâ’l-fadl: Aynı cins malların değişiminde fazlalık.
• Ribâ’l-câhiliyye: Borcun vadesi gelince “ya öde, ya ekle” denilerek katlanan faiz.[4]

2. Hayrettin Karaman’ın yazısının Ehl-i Sünnet kriterine göre değerlendirmesi
İsabetli yönleri (ehli sünnete uygun)

• Faiz-ribâ ayırımını reddetmesi: Kur’an ve sünnetin faiz yasağını tek bir bütün halinde değerlendirmesi doğru bir yaklaşımdır.
• Katlı ribâya indirgeme eleştirisi: Faizin sadece “kat kat artırılan tefecilik” olmadığını, ilk sözleşmede belirlenen fazlalığın da haram olduğunu belirtmesi isabetlidir.
• İbn Abbas’ın görüşünü bağlamına oturtması: Onun “peşin olanda faiz yoktur” ictihadının sadece sarf (döviz, altın bozdurma) işlemlerine dair olduğunu vurgulaması yerindedir.
• Hz. Ömer’in sözüne yaklaşımı: Ömer (r.a.)’in, “faiz ayeti son nazil oldu, açıklaması tam yapılmadı” sözünden yola çıkıp faizi meşrulaştırmadığını, bilakis şüpheli şeyleri bile yasakladığını belirtmesi doğru bir noktadır.
• Mezhep icmasına vurgu: Dört mezhep imamı ve müctehidlerin hiçbirinin modern bankacılık faizini caiz görmediğini ifade etmesi ehli sünnet çizgisidir.
• Zaruret yaklaşımı: Sistemi faiz üzerine bina etmenin zaruret sayılamayacağı, Müslümanların faizsiz sistem kurma çabası göstermesi gerektiği görüşü, klasik fıkıhtaki “zaruret-ruhsat” mantığıyla uyumludur.

Tartışmalı veya eksik yönleri

• Girişteki üslup: Hocaları üç sınıfa ayırıp “cahil, liyakatsız, menfaatçi” gibi sert ifadeler kullanması hissî bir üslup; akademik objektifliği zayıflatıyor. Bu, haklı tenkitlerini gölgede bırakabiliyor.
• Modern bankacılık boyutu: Faizli kredileri kâr payına benzetmeyi reddetmesi doğru olmakla beraber, İslam ekonomisinin günümüz şartlarına uygun alternatif modellerini somut olarak ortaya koymaması eleştirilebilir.
• Geçiş dönemi vurgusu: “Geçiş döneminin zaruret hükümleri” ifadesi kapı aralık bırakıyor; bu, bazı okuyucularca “faize geçici ruhsat” gibi anlaşılabilir. Oysa klasik fıkıhta bu, çok dar bir çerçevede geçerli.

3. Hayrettin Karaman’ın daha önceki faizle ilgili görüşlerinin özeti

• Genel yaklaşımı: Karaman hoca uzun yıllardır “faiz her çeşidiyle haramdır” görüşünü savunur.
• Farklılıklar / Tenkit edilen noktalar:
• Geçiş dönemi söylemi: Modern ekonomide Müslümanların tamamen faizden uzak durmalarının çok zor olduğunu, bunun için bir “geçiş dönemi zaruretleri” olabileceğini söylemiştir. Bu, bazı çevrelerce “faize ruhsat” gibi yorumlanmış ve çok eleştirilmiştir.
• Katılım bankaları konusunda: Faizsiz bankacılığı desteklemiş, ancak bu kurumların işleyişinde “gerçekte faizle benzerlik taşıdığı” yönünde yoğun eleştiriler almıştır.[5]

• Dar anlamda ribâ yorumlarına karşı çıkışı: “Faiz sadece tefecilik değildir” demesi isabetli olmakla beraber, bazı eleştirmenler ona “Batı bankacılığını reddederken alternatif model geliştirmede yetersiz kaldı” eleştirisini yöneltmiştir.

4. Sonuç

• Karaman hocanın yazısında faizin Kur’an ve sünnetteki şümulünü daraltmaya çalışan yorumlara karşı getirdiği deliller büyük oranda ehli sünnet çizgisiyle uyumlu ve isabetlidir.
• Ancak üslup, geçiş dönemi zaruretleri ve uygulama modellerine dair açıklamaları zayıf bulunmuş, bu yüzden geçmişte de eleştirilmiştir.

*******

1. Taberî (Câmi‘u’l-Beyân)

• Ribâ tanımı: Cahiliye Araplarının “borcun vadesi geldiğinde, ödemeye gücü yetmeyenlere süre verip fazlalık eklemeleri” (ribâ’n-nesîe).
• Kapsam: Ribâ sadece kat kat artırılan tefecilik değil, ilk baştan kararlaştırılan her türlü fazlalıktır.
• Delil: “Allah alışverişi helal, ribâyı haram kıldı” (Bakara 275). Alışveriş ve ribâ arasındaki fark: alışverişte karşılıklılık var, ribâda haksızlık ve tek taraflı kazanç var.

2. Fahreddin Râzî (Mefâtîhu’l-Gayb)

• Ribânın hikmeti: Faiz, insanların mallarını sebepsiz yere birbirlerinin ellerinden almak demektir. Bu, zulümdür.
• Çeşitler: Ribâ’l-fadl (mal-mal mübadelesinde fazlalık) ve ribâ’n-nesîe (vade karşılığı fazlalık).
• Yorum: Bazı sahabelerin “ribâ sadece katlı ribâdır” görüşünü zikreder, ancak cumhurun görüşü olan “ribânın her türlüsünün haramlığı”nı tercih eder.
• Gerekçe: Faizin küçük-büyük, az-çok farkı yoktur. Hepsi haramdır.

3. İbn Kesîr (Tefsîru’l-Kur’ân)

• Ayeti açıklaması: Ribâ âyetlerini açıkça tefecilikle birlikte, her türlü fazlalığa teşmil eder.
• Sahabe görüşleri:
• İbn Abbas’ın “ribâ ancak nesîedir” sözünü aktarır, fakat diğer sahabe ve icmanın “faizin her türlüsünün haram olduğu” görüşünü öne çıkarır.
• Hadis delili: “Altını altınla, gümüşü gümüşle, misliyle ve peşin” hadisi → ribâ’l-fadlın da haram olduğuna delildir.

4. Elmalılı Hamdi Yazır (Hak Dini Kur’an Dili)

• Üslubu: Ribâ konusunda çok geniş açıklamalar yapar.
• Ana vurguları:
• Faiz, toplumsal adaleti ve üretimi bozan bir sömürü aracıdır.
• Hem ferdî (bireysel borç) hem de sistemik (ekonomik düzen) yönü vardır.
• Faiz yasağını “katlı ribâ”ya indirgemek doğru değildir.
• Özel tespiti: “Bugün faizi zaruret diye kabul edenler, İslam’ın faizsiz alternatif düzenini kurmaya çalışmalıdır. Zaruret, asla daimi kural haline getirilemez.”

5. Mukayeseli Özet

• Klasik müfessirler: Ribâyı yalnızca tefeciliğe indirgemez, her tür fazlalığı kapsar (ehli sünnet görüşü budur).
• İbn Abbas rivayeti: Bazı tefsirlerde zikredilse de icmaya muhalif olduğu için tercih edilmez.
• Elmalılı: Modern çağa uygun olarak “faizsiz ekonomi kurma sorumluluğu” üzerinde durur.
• Karaman’ın paralelliği: Karaman da aynı şekilde faizi daraltma çabalarını reddeder; Elmalılı gibi “zaruret geçicidir” der.
• Farkı: Karaman modern sistem içindeki “geçiş dönemi” vurgusuyla tenkit edilmiş, Elmalılı ise daha katı bir tavırla “zaruret asla sistemleştirilmez” diyerek çizgiyi net koymuştur.

*****

Mukayeseli Tablo: Faiz / Ribâ Görüşleri

Konu Karaman’ın Görüşü
Klasik Müfessirler (Taberî, Râzî, İbn Kesîr, Elmalılı)
Faiz-Ribâ ayrımı
“Kur’an’daki ribâ ile sünnetteki ribâ farklı değildir, ikisi de aynı hükme tabidir.”
Aynı görüş: Kitap ve sünnet bir bütündür. Ribâ sadece Kur’an’daki katlı tefecilik değildir, bütün fazlalıkları kapsar.

“Kat kat ribâ”ya indirgeme
Faizi sadece tefecilikle sınırlamak yanlış. İlk sözleşmede kararlaştırılan fazlalık da haramdır.Taberî, Râzî, İbn Kesîr ve Elmalılı da aynı: ribâ sadece katlı ribâ değil, her tür fazlalıktır.

İbn Abbas’ın görüşü:
Onun “peşin olanda ribâ yoktur” sözü, sadece sarf muamelesi içindir; vadeli borçlarla ilgisi yoktur.
Aynı: Müfessirler bu sözü aktarır ama cumhurun görüşü olan “her tür ribâ haramdır”ı tercih eder.

Hz. Ömer’in sözü:
“Ayeti anlayamadık” demesi, faizi helal saymak için değildir. Bilakis şüphelileri bile haram kabul etmişlerdir.
Aynı yaklaşım: Ömer (r.a.)’in sözü, faizi hafifletme değil, ihtiyatlı olma yönünde anlaşılır.

Mezhep görüşleri:
Dört mezhep imamı dahil hiçbir müctehid modern faizi caiz görmemiştir.
İcma görüşü: Ribânın bütün çeşitleri haramdır, hiçbir mezhep “banka faizi helaldir” dememiştir.

Zaruret meselesi
Zaruret varsa bazı geçici ruhsatlar olabilir ama asıl görev faizsiz sistemi kurmaktır.
Elmalılı: Zaruret bireysel ve geçici olabilir, ama sistemin temeline zaruret oturtulamaz.
Aynı görüş fakat Elmalılı daha katı.

Üslup:
Yazıda hocaları üçe ayırıp sert ifadeler kullanıyor. Bu hissî bir yaklaşım.Klasik müfessirler daha serinkanlı, doğrudan ayet-hadis üzerinden açıklama yapar.

Modern boyut:
Faizsiz bankacılığı destekler, fakat “geçiş dönemi” söylemi kapı aralık bırakıyor.
Elmalılı: Alternatif sistem kurma görevi Müslümanlara aittir; zaruret kalıcı hale getirilemez. Daha net çizgi.

Sonuç

• Karaman’ın güçlü tarafı:
Klasik müfessirlerle aynı çizgide olarak, faizi daraltma ve tefecilikle sınırlandırma yorumlarını reddediyor.
• Zayıf tarafı: “Geçiş dönemi” söylemi, klasik ulemaya göre daha yumuşak ve belirsiz kalıyor; bu yüzden tenkit ediliyor.
• Klasik müfessirlerin tavrı: Hem ayet hem hadisleri bütün ribâ türlerine teşmil ediyorlar ve “zaruret”i bireysel, dar alanlarda sınırlı tutuyorlar.[6]

*****

• Faizin her çeşidi haramdır.
• Kur’an (Bakara 275-279, Âl-i İmrân 130, Nisa 161, Rum 39) ve sünnet ribâyı kesin şekilde yasaklamıştır.
• Azı da çoğu da haramdır. (Hadis: “Faizin yetmiş üç kapısı vardır, en hafifi kişinin annesiyle zina etmesi gibidir.” – İbn Mâce,Hakim, Müstedrek, 2/43).
• Ribâ sadece katlı ribâ değildir.
• İlk sözleşmede kararlaştırılan fazlalık da ribâdır.
• Ribâ’n-nesîe (vade karşılığı fazlalık) ve ribâ’l-fadl (aynı cinsten malların fazlalıklı mübadelesi) haramdır.
• Kitap ve sünnet beraber alınır.
• Sünnet, Kur’an’ı açıklayıcıdır.
• Ribâ ayetleri Hz. Peygamber’in (sav) hadisleriyle tafsil edilmiştir.
• Mezhep icması:
• Dört mezhep imamı da dâhil olmak üzere, büyük müctehidlerin tamamı faizin her türlüsünü haram kabul etmiştir.
• İcma ile sabittir.
• İbn Abbas’ın görüşü istisnadır.
• Onun “ribâ yalnız nesîedir” sözü, sahabenin çoğunluğu tarafından kabul edilmemiştir.
• Cumhur, faizin her çeşidini haram kabul etmiştir.
• Zaruret (darûra) hükmü:
• Bireysel ve geçici durumlarda olabilir (mesela aç kalan kişinin haram yiyecekten hayatını kurtaracak kadar yemesi).
• Sistemik ve kalıcı hale getirilemez.
• Zaruret genel düzeni değil, şahsî halleri kapsar. Ve hayati bir durum söz konusu olmalıdır.
• Helal alternatif vardır:
• İslam ortaklık sistemleri: mudârebe, müşâreke, murâbaha vb.
• Kâr payı caizdir; ancak önceden garanti edilen faizli getiri değildir.

Ölçü
Klasik Müfessirler
Hayrettin Karaman
Faizin her çeşidi haramdır
Kesin şekilde vurgularlar.
Aynı görüşte.
Katlı ribâ indirgemesi
Reddederler.
Reddeder.
Kitap ve sünnet bütünlüğü
Ayetleri hadislerle tafsil ederler.Sünneti açıklayıcı kabul eder, ayırım yapmaz.
Mezhep icması
Dört mezhep ittifakla faizi haram sayar.
Aynı görüşte, icmaya vurgu yapar.
İbn Abbas’ın görüşü
Çoğunluk kabul etmez, istisna olduğunu belirtirler.
Aynı şekilde istisna kabul eder.
Zaruret
Bireysel, geçici olabilir; sistemleştirilmez.
Aynı fikirde, ama “geçiş dönemi” söylemi biraz daha yumuşak.
Helal alternatif
Mudârebe, müşâreke vb. üzerinde dururlar.Faizsiz bankacılığı destekler ama uygulamalar tartışmalı görülür.
Üslup
İlmi, sakin, delile dayalı.Yazısında daha sert, hissî eleştiriler var.

​”Gazze’de olanlar kelimenin tam anlamıyla soykırımdır.” Kolombiya Cumhurbaşkanı Gustavo Petro’nun New York’ta yankılanan bu sözleri, bir coğrafyanın derin acısının küresel vicdanda nasıl bir yankı bulduğunun en çarpıcı ifadesidir. Zira Gazze, bugün sadece bir savaş alanı değil, aynı zamanda dünyanın siyasi ahlakının ve insani değerlerinin test edildiği bir turnusol kâğıdıdır.

​Tarihi Tekerrür ve “Canavarın” Durdurulması Gerekliliği

​Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ifadesiyle, “Canavarın durdurulmasının şart olduğu” bir döneme tanıklık ediyoruz. Tarih, bu tür vahşetlerin sadece bir bölgenin meselesi olarak kalmadığını, sessiz kalınan her zulmün er ya da geç tüm insanlığa sıçrayan bir yangına dönüştüğünü defalarca göstermiştir.
​Gazze’de yaşananlar, sadece Filistinlilerin değil, tüm uluslararası hukukun, adalet mekanizmalarının ve insan hakları söylemlerinin de enkazıdır. Birleşmiş Milletler’de dahi “boş koltuklara seslenmek zorunda kalan” katil olarak nitelendirilen bir liderin eylemleri, mevcut küresel sistemin çaresizliğini gözler önüne sermektedir. Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın “İsrail haydut aktör haline geldi, silah sevkiyatları durdurulmalı” çıkışı, bu çaresizliğin uluslararası arenadaki yüksek perdeden itirazıdır. Bu açıdan, Gazze’nin yeniden inşası gibi uzun vadeli hedeflerden önce, önceliğin acil ateşkesin sağlanması olduğu vurgusu, siyasetin en temel insani sorumluluğunu işaret etmektedir.

​İnsanlığın “Sumud Filosu” ve Direnişin Çığlığı

​Gazze’ye uygulanan ablukanın kırılması için yola çıkan Küresel Sumud Filosu, sadece bir insani yardım girişimi değil, aynı zamanda küresel uyanışın ve sivil itaatsizliğin sembolüdür. Ankara’da her akşam nöbet tutan gönüllülerin “Kamp sandalyesini al, gel!” çağrısı, vicdanı uyanık bireylerin tepkisinin ne denli tabana yayıldığını göstermektedir.
​Bu umut yolculuğuna karşı İsrail’in, Yunanistan ve Rum Yönetimi ile kirli bir ittifak kurarak Girit açıklarında saldırı düzenlemesi, zulmün coğrafi sınır tanımadığını ve sivil inisiyatif karşısında dahi devlet terörüne başvurulduğunu ortaya koymaktadır. Ancak, Türk SİHA’larının filoyu gözetlediği haberleri, devletler düzeyinde dahi olsa insani yardımın ve barış çabasının yalnız bırakılmayacağına dair bir umut ışığı yakmaktadır.

​Siyasi Kutuplaşma ve Vicdanın İmtihanı

​Gazze krizi, Türkiye iç siyasetinde de bir turnusol kâğıdı faaliyeti görmüştür. Farklı siyasi partilerin Filistin mitinginde bir araya gelmesi, bu konunun siyasi rekabetin üstünde bir “Gündem buluşması” olabileceğini göstermiştir. Ancak bu birliktelik çabasına rağmen, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Filistin’e verdiği desteğin eleştirilmesi ve “Erdoğan düşmanlığının” zulme ortak olmaya sevk etmesi eleştirileri, ne yazık ki ulusal vicdanın dahi siyasi taraftarlık gölgesinde kaldığına dair çarpıcı bir ibret sunmaktadır.
​Filistin meselesinde taraf olmak, sadece siyasi bir tercih değil, ahlaki bir duruştur. Zulme rıza göstermek, bizzat zulmün kendisidir. Bu nedenle, kimin kimi övdüğüne ya da eleştirdiğine bakmaksızın, zulme karşı net bir duruş sergilenmesi elzemdir.

​Trump’ın Planı: Çözüm mü, Çıkmaz mı?

​ABD siyasetinin sahneye sürdüğü, Hamas’ın silah bırakması ve Gazze’nin uluslararası bir Arap askeri gücü tarafından yönetilmesini öngören 21 maddelik ateşkes planı, bölgenin geleceği için kritik bir dönüm noktası olarak sunulmaktadır. Ancak bu plan, Filistinlilere ait topraklarda “yaşayan ve yaşanan bir devlet” kurulması hedefine ne kadar hizmet edeceği konusunda derin şüpheler barındırmaktadır.
​Planın en önemli koşulunun Hamas’ın silah bırakması olması, direnişi bitirmeden barışı dayatmayı amaçladığı izlenimi vermektedir.
Kolombiya Cumhurbaşkanı Petro’nun “Artık bir ordu kurmanın zamanı geldi!” çağrısı, bu tür dayatmacı çözümlere karşı bölgedeki meşru direnişin son bulmayacağının bir yansımasıdır. Zira Hizbullah Genel Sekreteri Şeyh Naim Kasım’ın da belirttiği gibi, mücadele, bölgeyi hedef alan “Büyük İsrail” projesine karşı verilen bir varoluş savaşıdır.
Mesele silah bırakılması degil,İsrail’in güvenilir olmayışı ve ne yapacağının belirsizliği ve ihanetidir.

​Küresel Antisemitizm ve Yükselen Nefret

​Öte yandan, İsrail’in eylemlerine karşı yükselen haklı tepkilerin, küresel antisemitizm dalgasına dönüşme durumu da mevcuttur. Siyonist lobisi ADL’nin CEO’sunun 1960’tan bu yana ilk kez genç neslin yaşlılardan daha antisemitik olma eğilimine dikkat çekmesi, Gazze’deki vahşetin sadece bölgeyi değil, tüm dünyadaki Yahudi topluluklarını da hedef alan bir nefret sarmalını tetiklediğini göstermektedir.
Bu ibretlik durum, vicdanın sadece Filistin için değil, evrensel olarak insanlık için uyanık kalması gerektiğini gösterir.

​Sonuç: Cihad ve Umut

​Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Rabbim bizlere cihadı emrediyor” sözü, bu açıdan sadece askeri bir mücadeleyi değil, topyekûn bir hak ve adalet mücadelesini ifade etmektedir. Gazze’de yaşananlar, tüm dünyada vicdanlı insanlardan yükselen tepki ve çığlıklarla umut aşılamaktadır.
​Bu tarihi dönemeçte, tüm aktörlerin ve bireylerin sadece Gazze’nin acısını değil, kendi duruşlarını, siyasi körlüklerini ve ahlaki sorumluluklarını da sorgulamaları gerekmektedir. Zira tarih, zalimlerin hesaplarını değil, mazlumların ve onlara destek olanların imanını ve direncini yazacaktır. Gazze, bugün, tüm insanlık için bir uyanış ve yeniden hizalanma çağrısıdır.
​

Tarih, yalnızca rakamlardan ibaret bir kronoloji değildir. Her yıl, insanlığın kaderine yön veren gizli ve açık hesapların, hayallerin ve hüsranların aynasıdır.
2013 yılı da böylesi kırılma anlarının merkezine kazınmış bir tarihtir. Hem Türkiye’de, hem Mısır’da, hem de İran’da aynı elin farklı yüzleriyle yürüttüğü satranç hamleleri sahneye konulmuştur.
Mısır’da halk iradesiyle iş başına gelen Mursî, daha bir yıl dolmadan darbeyle alaşağı edildi. Kardeş kanı akıtıldı, meydanlar tanklarla ezildi.
İran’da perde gerisinde huzursuzluk büyütüldü, siyasî fay hatları titretildi. Ve sıra Türkiye’ye geldi.
Türkiye’de ise 50 yıldır özenle beslenen, “gün gelir kullanırız” diye saklanan beslemeler devreye sokuldu. Sokaklarda masumane başlayan hareketlerin içine zehir serpildi. Oyun, tıpkı Mısır’daki gibi bir “kışla senaryosu” ile nihayete erdirilmek istendi. Fakat olmadı. Çünkü bu toprakların kaderine zincir vurmaya çalışan eller, unuttu:
Milletin hafızasında Çanakkale’nin, İstanbul’un işgal günlerinin izleri hâlâ canlıydı.
2013’te başaramadıkları oyunu, 15 Temmuz gecesi kanlı bir darbe teşebbüsüyle tekrar sahneye koydular. Bu kez bütün kozlarını masaya sürdüler. Tankları, uçakları, hainleri ve yılların emeğini. Fakat millet, imanıyla ve irfanıyla meydanlara döküldü. Onlar 50 yıllık planlarını bir gecede çöpe atarken, bu millet asırlık bir destanı yeniden yazdı.

İşte ondandır ki; İsrail’in kudurmuşluğu, Amerika’nın sinsice kalkan oluşu bundandır. Çünkü içten yıkamadıklarını gördüler. Çözemedikleri bağı koparmak için çevreyi ateşe verdiler: Gazze’yi, Suriye’yi, Irak’ı. Çemberi daraltıp içeriden teslim almak için sınırları kan gölüne çevirdiler.
Ama unuttukları bir hakikat var:
Bu millet ne zaman köşeye sıkıştırılsa, tarihin derinliklerinden bir ruh dirilir. Yüz yıllık planlar devrede olsa da, Allah’ın takdiri karşısında tüm hesaplar bozulmaya mahkûmdur.
Bugün olanlar tesadüf değil, ibretliktir. Dün Çanakkale’yi geçemeyenler, bugün de 15 Temmuz’da yenilmişlerdir. Dün Sevr’i dayatanlar, bugün farklı maskelerle aynı emeli güdenlerdir. Fakat değişmeyen bir hakikat var:
“Hesapların en hayırlısını yapan Allah’tır.”
Ve bu topraklar, bin yıldır olduğu gibi, yine imanla, sabırla, direnişle yeni bir dirilişin kapısında durmaktadır.

Tarih boyunca zulüm, insanlığın en acı imtihanı olmuştur. Bugün ise bu imtihanın adı Gazzedir. Küçücük bir toprak parçası, milyonlarca insanın kanıyla, gözyaşıyla ve duasıyla bütün dünyanın aynasına dönüşmüştür. Artık kimse tarafsız kalamamaktadır. Tarafsızlık, zulme ortaklıktır.

Soykırımın İlanı

Kolombiya Cumhurbaşkanı Gustavo Petro, Times Meydanı’nda yaptığı “Gazze’de olanlar kelimenin tam anlamıyla soykırımdır” çıkışıyla aslında tarihe bir not düştü. Bu, bir devlet başkanının kendi ülkesinin menfaatlerini aşarak, insanlığın namusu adına attığı bir çığlıktır. Fakat bu çığlık, Batı’nın sessizliği ve bazı ülkelerin aleni desteğiyle gölgelenmektedir. Zulme göz yummak, zalimin yanında saf tutmaktır.

Küresel Uyanış ve Sumud Filosu

Ankara’da, Trabzon’da, dünyanın farklı meydanlarında insanlar Gazze için ayakta. Küresel Sumud Filosu denizleri aşarak yalnızca yiyecek ve ilaç taşımıyor; aynı zamanda insanlığın vicdanını taşıyor. Gönüllülerin duaları, “Kamp sandalyesini al, gel!” çağrısı, aslında tarihe düşülen yeni bir direniş destanıdır. Türkiye’nin hava unsurlarının bu filoyu gözetmesi, devletin ve milletin kalbinin aynı yerde attığını gösteriyor.

Erdoğan’ın Sözleri ve Tarihin Şahitliği

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Canavarın durdurulması şart oldu” ifadesi, yalnızca bir siyasi tavır değil, tarihi bir uyarıdır. Zira zulüm karşısında susmak, zulmün devamına hizmet etmektir. Bugün Erdoğan’ın, Gazze meselesinde bedenini taşın altına koyması, aslında tarihe verilecek bir cevaptır: “Biz zalimin değil, mazlumun yanındayız.”

Turnusol Kâğıdı: Kim Nerede Duruyor?

Gazze meselesi, kimlerin gerçekten insanlık, adalet ve vicdandan yana olduğunu ortaya koymaktadır. Kimileri Filistin için meydanlara inerken, kimileri kör bir muhalefet uğruna zulme göz yummaktadır. Bir kısım kalemler, Erdoğan düşmanlığı uğruna, zulme sessiz kalmayı tercih etmektedir. Hâlbuki zulme rıza zulümdür, küfre rıza küfürdür.

Tarihten Ders: Zulüm Payidar Olamaz

Firavun’un sarayından Nemrut’un tahtına, Hitler’in tanklarından günümüz işgalcilerine kadar tarihin ortak hükmü şudur: Zulüm payidar olamaz. Her zalim, kendi kurduğu tuzağın içinde boğulmuştur. Gazze’de yaşananlar, bugün için acı, kan ve gözyaşı olsa da, yarın için bir dirilişin tohumu olacaktır. Çünkü Allah’ın vaadi açıktır:
“Zalimlerin sonu hüsrandır.”

Sonuç: İnsanlığın İmtihanı

Bugün Gazze’de akan kan, aslında insanlığın kalbine damlıyor. Herkes safını belirliyor: Mazlumun yanında mı, zalimin yanında mı? Bu mesele, yalnızca Filistinlilerin değil; Türklerin, Arapların, Latin Amerikalıların, hatta vicdanı olan her insanın meselesidir.
Ve unutulmamalıdır:
“Zalimlerin bir hesabı varsa, Allah’ın da bir hesabı vardır.”

İsraile karada da denizde de hatta dünyada da yer yok…
Çünkü yüzü yok.
Bir milletin varlığı, meşruiyeti ve kalıcılığı yalnızca silah gücüyle değil; haklılığıyla, adaletiyle ve insanlık ailesi içindeki duruşuyla ölçülür. Tarih şahittir ki, zulmün üstüne bina edilen her iktidar, bir gün kendi enkazı altında kalmıştır.
Bugün dünya meydanlarında yükselen sesler, yalnızca Filistin’in değil; insanlığın da çığlığıdır. İtalya liman işçileri, Akdeniz’de İsrail’e giden ölüm gemilerini engellemek için denizleri barikata çevirdi. İrlanda, soykırım karşısında “ticaret normal devam edemez” diyerek Batı’nın ikiyüzlü sessizliğini yırttı. Yunanistan’dan ABD’ye, Roma meydanlarından New York sokaklarına kadar yüz binler, ellerinde yalnızca pankart değil; vicdanlarını da taşıyor.
Ve Kudüs’ün çığlığı yankılanıyor: “Onca masum kanı döküldükten sonra mı hatırladınız adaleti?”

Kuduzun Hedefi: Zamanın Firavunu

Netanyahu’nun tehditleri, öfkesi, küstahlığı…
Asırlardır her zalimin diliyle aynı:
“Yakacağım, yıkacağım, yok edeceğim!”
Ama “eceli gelen it, cami duvarına bevleder” atasözü, tarihin en yalın gerçeğini fısıldıyor: Zulüm ömrünü doldurdu mu, kendi kuduzluğuyla kendi sonunu hazırlar. Firavun da “ben sizin en yüce rabbinizim” demişti; denizde boğulurken dudaklarından çıkan son söz, Rabbine yakarış oldu.
Bugün Netanyahu’nun BM kürsüsünde boş salonlara hitap etmesi, tarihin en ibretli sahnelerinden biridir. Dünyanın delegeleri sırtını döndü; yalnızca Filistin değil, insanlığın tüm vicdanı o kürsüden çekildi.

Gazze: İnsanlığın Vicdan Aynası

Gazze’de sığınacak yer kalmadı. Çöp yığınlarının yanına kurulan çadırlar, açlıktan şehit düşen gençler, bir parça ekmeğe hasret çocuklar… Bunlar yalnızca bir halkın dramı değil; insanlığın kalbine vurulmuş kara bir damgadır.
Ama işte o enkazın içinden doğan küçük kahraman İzzeddin, kız kardeşlerini ellerinden tutarak dışarı çıkardı ve şöyle dedi:
“Elhamdülillah, ailem güvende.”
Düşünelim: Evini, eşyasını, çocukluğunu, oyuncaklarını kaybetmiş bir çocuğun tek şükrü, sevdiklerinin hayatta olması… İşte Filistin’in direnişi burada saklıdır. Onların “Elhamdülillah”ı, tanklara meydan okuyan bir iman kalesidir.

Tarihin Hükmü: Zulmün Saltanatı Yıkılır

Bugün Erdoğan’ın ifadesiyle “İsrail yalnızlaşıyor.”
Bu yalnızlık diplomatik bir yalnızlık değil, tarihî bir yalnızlıktır. Roma’da meydanları dolduran kalabalıkların sloganları, İrlanda’nın resti, Endonezya’nın asker gönderme çağrısı, hepsi bir araya gelince şu hakikat beliriyor:
Hiçbir zulüm ebedî değildir.
Hiçbir işgal kalıcı değildir.
Hiçbir zorba tarihin hükmünden kaçamaz.
Tarih, zalimlere iki şeyi mutlaka gösterir:
• Halkların sükûtunun da bir günü vardır, haykırışının da.
• Zulümle abat olanın akıbeti, zilletle harap olmaktır.

İbret ve Hikmet

İsrail bugün tanklarıyla, füzeleriyle, lobileriyle ayakta duruyor gibi görünebilir. Fakat “adalet” karşısında en güçlü silahlar bile paslanır. Her şehit çocuğun gülüşü, her açlıktan düşen beden, her enkazın altından çıkan “Elhamdülillah” sesi, zalimin tahtını sarsan birer yıldırımdır.
Sosyal olarak; bu zulüm, insanlığın dayanışma damarlarını uyandırıyor.
Siyasi olarak; İsrail’in her hamlesi, daha çok müttefik kaybettiriyor.
Ahlaki olarak; zalimlerin suratındaki maskeler düşüyor.
Tarihi olarak; Firavun’un, Nemrut’un, Hitler’in sonu ne olduysa, İsrail’in de akıbeti aynı olacaktır.
Çünkü zulmün kitabında zafer yoktur; son vardır.

Son Söz

Gazze bugün insanlık için bir mihenk taşıdır. Kim zalimin yanında, kim mazlumun safında belli olmaktadır. İzzeddin’in şükrüyle, liman işçilerinin direnişiyle, meydanlarda yükselen “Özgür Filistin” sloganlarıyla tarihin terazisi yeniden kurulmaktadır.
Ve bu terazi, mutlaka hakkı tartacaktır.

İsraile karada da denizde de hatta dünyada da yer yok…
Çünkü yüzü yok.
Bir milletin varlığı, meşruiyeti ve kalıcılığı yalnızca silah gücüyle değil; haklılığıyla, adaletiyle ve insanlık ailesi içindeki duruşuyla ölçülür. Tarih şahittir ki, zulmün üstüne bina edilen her iktidar, bir gün kendi enkazı altında kalmıştır.
Bugün dünya meydanlarında yükselen sesler, yalnızca Filistin’in değil; insanlığın da çığlığıdır. İtalya liman işçileri, Akdeniz’de İsrail’e giden ölüm gemilerini engellemek için denizleri barikata çevirdi. İrlanda, soykırım karşısında “ticaret normal devam edemez” diyerek Batı’nın ikiyüzlü sessizliğini yırttı. Yunanistan’dan ABD’ye, Roma meydanlarından New York sokaklarına kadar yüz binler, ellerinde yalnızca pankart değil; vicdanlarını da taşıyor.
Ve Kudüs’ün çığlığı yankılanıyor: “Onca masum kanı döküldükten sonra mı hatırladınız adaleti?”

Kuduzun Hedefi: Zamanın Firavunu

Netanyahu’nun tehditleri, öfkesi, küstahlığı…
Asırlardır her zalimin diliyle aynı:
“Yakacağım, yıkacağım, yok edeceğim!”
Ama “eceli gelen it, cami duvarına bevleder” atasözü, tarihin en yalın gerçeğini fısıldıyor: Zulüm ömrünü doldurdu mu, kendi kuduzluğuyla kendi sonunu hazırlar. Firavun da “ben sizin en yüce rabbinizim” demişti; denizde boğulurken dudaklarından çıkan son söz, Rabbine yakarış oldu.
Bugün Netanyahu’nun BM kürsüsünde boş salonlara hitap etmesi, tarihin en ibretli sahnelerinden biridir. Dünyanın delegeleri sırtını döndü; yalnızca Filistin değil, insanlığın tüm vicdanı o kürsüden çekildi.

Gazze: İnsanlığın Vicdan Aynası

Gazze’de sığınacak yer kalmadı. Çöp yığınlarının yanına kurulan çadırlar, açlıktan şehit düşen gençler, bir parça ekmeğe hasret çocuklar… Bunlar yalnızca bir halkın dramı değil; insanlığın kalbine vurulmuş kara bir damgadır.
Ama işte o enkazın içinden doğan küçük kahraman İzzeddin, kız kardeşlerini ellerinden tutarak dışarı çıkardı ve şöyle dedi:
“Elhamdülillah, ailem güvende.”
Düşünelim: Evini, eşyasını, çocukluğunu, oyuncaklarını kaybetmiş bir çocuğun tek şükrü, sevdiklerinin hayatta olması… İşte Filistin’in direnişi burada saklıdır. Onların “Elhamdülillah”ı, tanklara meydan okuyan bir iman kalesidir.

Tarihin Hükmü: Zulmün Saltanatı Yıkılır

Bugün Erdoğan’ın ifadesiyle “İsrail yalnızlaşıyor.”
Bu yalnızlık diplomatik bir yalnızlık değil, tarihî bir yalnızlıktır. Roma’da meydanları dolduran kalabalıkların sloganları, İrlanda’nın resti, Endonezya’nın asker gönderme çağrısı, hepsi bir araya gelince şu hakikat beliriyor:
Hiçbir zulüm ebedî değildir.
Hiçbir işgal kalıcı değildir.
Hiçbir zorba tarihin hükmünden kaçamaz.
Tarih, zalimlere iki şeyi mutlaka gösterir:
• Halkların sükûtunun da bir günü vardır, haykırışının da.
• Zulümle abat olanın akıbeti, zilletle harap olmaktır.

İbret ve Hikmet

İsrail bugün tanklarıyla, füzeleriyle, lobileriyle ayakta duruyor gibi görünebilir. Fakat “adalet” karşısında en güçlü silahlar bile paslanır. Her şehit çocuğun gülüşü, her açlıktan düşen beden, her enkazın altından çıkan “Elhamdülillah” sesi, zalimin tahtını sarsan birer yıldırımdır.
Sosyal olarak; bu zulüm, insanlığın dayanışma damarlarını uyandırıyor.
Siyasi olarak; İsrail’in her hamlesi, daha çok müttefik kaybettiriyor.
Ahlaki olarak; zalimlerin suratındaki maskeler düşüyor.
Tarihi olarak; Firavun’un, Nemrut’un, Hitler’in sonu ne olduysa, İsrail’in de akıbeti aynı olacaktır.
Çünkü zulmün kitabında zafer yoktur; son vardır.

Son Söz

Gazze bugün insanlık için bir mihenk taşıdır. Kim zalimin yanında, kim mazlumun safında belli olmaktadır. İzzeddin’in şükrüyle, liman işçilerinin direnişiyle, meydanlarda yükselen “Özgür Filistin” sloganlarıyla tarihin terazisi yeniden kurulmaktadır.
Ve bu terazi, mutlaka hakkı tartacaktır.

​Bu makale, Bediüzzaman Said Nursi’nin Risale-i Nur Külliyatı’ndan derlenmiş dört farklı hikmetli parçayı temel alarak, tevhid (Allah’ın birliği) inancının kâinatı nasıl aydınlattığını, imanın felsefeye karşı sunduğu berrak bakışı, canlılardaki ilahi rahmet tecellilerini ve en büyük kudret delili olan Güneş sisteminin sırrını incelemektedir. Bu metinler, okuyucuyu tefekküre ve şükre davet eden, hem aklı hem de kalbi besleyen derinlikli hakikatlerdir.

​I. Kozmik Bir Mucize: Güneşin Sönmez Lambası

​İlk metinde, kâinatın en büyük kudret delillerinden biri olan Güneş’in yaratılışı ve devamlılığı üzerine tefekküre davet eden metin şöyledir:
​”Küçük bir lamba dahi muntazam bakılmazsa söner. Kozmoğrafyaca küre-i arzdan bir milyondan ziyade büyük ve bir milyon seneden ziyade yaşayan güneşi kömürsüz, yağsız yandıran, söndürmeyen Hakîm-i Zülcelal’in hikmetine, kudretine bak, ‘Sübhanallah’ de. Güneşin müddet-i ömründe geçen dakikaların âşiratı adedince ‘Mâşaallah, bârekellah, lâ ilahe illâ hû’ söyle.” (Lem’alar, Risale-i Nur)

​İzah ve Açıklama:
​Bu parça, okuyucunun dikkatini en büyük gök cismine, yani Güneş’e çekerek Hakîm-i Zülcelal’in (Celal sahibi ve Hikmetli Yaratıcı’nın) sonsuz kudretini ve hikmetini anlamasını amaçlar. İzah iki karşılaştırma üzerine kurulur:
• ​Lambanın Zayıflığı ve Güneşin Azameti: Basit bir lamba bile bakıma muhtaçken ve enerji kaynağı (yağ, elektrik) bittiğinde sönerken, Güneş, Dünya’dan bir milyondan ziyade büyük ve milyonlarca sene sürecek bir ömürle, görünürde kömürsüz ve yağsız bir şekilde yanmaktadır. Bu, Güneş’i yakan gücün, bilinen fizik kanunlarının ötesinde, mutlak ve sonsuz bir enerji kaynağına sahip olduğunu gösterir.
• ​Hikmet ve Kudretin İfadesi: Bu muntazam yanış ve sönmeme hali, tesadüfle açıklanamayacak bir Hikmet (Yüksek Amaç) ve Kudretin (Sınırsız Güç) eseridir. Güneş, yalnızca yanmakla kalmaz, aynı zamanda Dünya’ya hayat veren ısı ve ışığı en hassas dengeyle gönderir. Bu, hem Güneş’i var eden hem de onu söndürmeyen bir irade olduğunu ispat eder.
​Hikmetli ve Düşündürücü Boyut: Metin, okuyucuyu, bu kozmik mükemmellik karşısında tesbih (Sübhanallah: O her türlü noksanlıktan uzaktır) ve hayranlık (Mâşaallah, Bârekellah: Allah ne güzel yaratmış, ne mübarek kılmıştır) ifadelerini kullanarak şükür ve tefekküre davet eder. Güneş, sönmeyen bir ibret kandili olarak, Yaratıcının varlığına en görkemli delil kabul edilir.

​II. İman Gözlüğü: Korku ve Çirkinlikten Güzellik ve Ünsiyete Geçiş

​İkinci metinde, dünyaya bakış açısını temelden değiştiren iki farklı nazariye (gözlük) karşılaştırılır: Felsefe ve İman.
​”Felsefe; her şeyi çirkin, korkunç gösteren siyah bir gözlüktür. İman ise, her şeyi güzel, ünsiyetli gösteren şeffaf, berrak, nuranî bir gözlüktür. “(Şualar)

​İzah ve Açıklama:
​Bu parça, insanın varoluşu ve kâinatı anlama biçimini net bir metaforla ortaya koyar. İnsanın bakış açısı, yani gözlüğü, anladığı dünyanın niteliğini belirler.
• ​Felsefenin Siyah Gözlüğü: Burada eleştirilen “felsefe”, kâinatı sahipsiz, amaçsız ve rastgele kabul eden, materyalist ve nihilizme eğilimli düşünce sistemidir. Bu bakış açısı:
• ​Çirkinlik: Her şeyi, bir yok oluşa giden, anlamsız bir süreç olarak gördüğünden, güzel şeylerin geçiciliğini ve sonunu çirkinleştirir.
• ​Korkunçluk: Ölümü yokluk, musibetleri ise anlamsız bir ceza olarak gösterir; kâinatı, içinde kaybolunan büyük ve soğuk bir mezarlık gibi resmeder.
• ​İmanın Nuranî Gözlüğü: İman ise, şeffaf, berrak ve nuranî (ışıklı) bir bakış açısı sunar:
• ​Güzellik: Her şeyi, Rahman ve Rahîm isimlerinin tecellisiyle yaratılmış, bir amaç ve sanat eseri olarak görür. Geçicilik, daha güzel bir ebediyete geçişin perdesi olur.
• ​Ünsiyet (Dostluk, Samimiyet): Kâinatı, Yaratıcının bir evi, misafirhanesi olarak anlar. Böylece insan, kendini kâinatta yabancı ve yalnız hissetmez; her şeyle bir dostluk ve samimiyet bağı kurar.
​Edebi ve Düşündürücü Boyut: Bu metafor, psikolojik bir huzur vaadi ihtiva eder. İman, dış dünyadaki olayları değiştirmese de, onların anlamını ve anlama biçimini değiştirerek insanı huzur ve emniyete kavuşturur.

​III. Hayvanlardaki Rahmet Çeşmesi: Süt ve Bismillah Sırrı

​Üçüncü metin, evcil hayvanların sunduğu gıdalar üzerinden ilahi rahmetin yakından hissedilen tecellisini işler:

​”Her bir inek, deve, koyun, keçi gibi mübarek hayvanlar “Bismillah” der. Rahmet feyzinden bir süt çeşmesi olur. Bizlere, Rezzak namına en latîf, en nazîf, âb-ı hayat gibi bir gıdayı takdim ediyorlar. “(/ Risale-i Nur / Birinci Söz)

​İzah ve Açıklama:
​Bu metin, beslenme faaliyetlerini sıradan bir biyolojik olaydan, ilahi bir lütuf sofrasına dönüştürür. Özellikle evcil hayvanlardan elde edilen süt gibi gıdaların kaynağına dikkat çeker:
• ​Hayvanın Dili ve Bismillah: İnek, koyun ve keçi gibi hayvanların ot ve suyu alıp, bize tertemiz (nazîf), latîf (hoş) ve hayat verici (âb-ı hayat gibi) bir süt sunması, bu hayvanların kendi iradeleriyle yapabileceği bir iş değildir. Metin, mecazi bir ifadeyle, bu hayvanların bu mucizevî dönüşümü “Bismillah” diyerek, yani kendi güçleriyle değil, Allah’ın emri ve izniyle gerçekleştirdiğini söyler.
• ​Rahmet Feyzi ve Rezzak Namına İkram: Süt, doğrudan Rahmet feyzinden (bolluğundan) kaynayan bir çeşme olarak nitelenir. Hayvanlar, bilfiil sütü veren değil, Rezzak (Tüm Rızıkları Veren) isminin birer hizmetçisidir. Bu, insanın aldığı rızkın doğrudan Yaradan’dan geldiğini hatırlatır.
​Hikmetli ve İbretli Boyut: Bu bakış açısı, insana nankörlüğü bırakıp şükretmeyi öğretir. En basit günlük işlerde bile, kâinattaki tüm sebeplerin (ot, su, hayvanın organları) tek bir emre boyun eğdiğini gösteren bu mucize, tevhidin pratik bir göstergesidir.

​IV. Kurbanın Sonu Yok: Rahmetin Sonsuz Tecellisi

​Dördüncü metin, kurban ibadetinin ve hayvanların ahiretteki konumunun, Rahman’ın nihayetsiz rahmetiyle ilişkisini ele alır:
​”Rahman’ın nihayetsiz rahmetinden uzak değil ki, kurban olarak kesilen bir koyuna, âhirette cismânî bir vücud-u bâki vererek Sırat üstünde, sahibine Burak gibi bir bineklik mertebesini vermekle mükâfatlandırıyor.” (Bediüzzaman Said Nursî (r.a) Risale-i Nur – Sözler)

​İzah ve Açıklama:
​Bu parça, insanın kendi aklıyla sınırlandırdığı rahmet ve adalet kavramlarının, ilahi planda ne kadar geniş ve umulmadık olduğunu gösterir. Konu, kurban edilen hayvanların akıbetidir.
• ​Rahmetin Nihayetsizliği: Metin, konuya “Rahman’ın nihayetsiz rahmetinden uzak değil ki” ifadesiyle girer. Bu, akla garip gelebilecek bir durumun dahi, sonsuz rahmetin ölçüsü dahilinde mümkün olduğunu gösterir.
• ​Kurban ve Mükâfat: Hayvanlar, dünyada bir süre yaşayıp, sonunda insanlara fayda (et, süt) sağladıktan veya kurban edildikten sonra kaybolmazlar. Kurban olarak kesilen hayvana, âhirette cismanî bir vücud-u bâki (ebedi, maddi bir varlık) verileceği müjdelenir.
• ​Binek Olarak Yüceltilme: Bu mükâfatın zirvesi, o hayvanın dünyadaki sahibine, Cennet yolculuğunda (Sırat köprüsünde) “Burak gibi bir bineklik mertebesi” verilmesidir. Burak, Peygamber Efendimiz’i (s.a.v.) Miraç’ta taşıyan mübarek binektir. Bu benzetme, o hayvanın ahiretteki kıymetini ve onurunu en üst seviyeye taşır.
​Tarihî ve İbretli Boyut: Bu inanış, hayvan hakları ve kurban ibadetinin anlamı üzerine derin bir bakış açısı sunar. Kurban, sadece et elde etme eylemi değil, bir teslimiyet ve sadakat nişanesidir. Hayvanın dünyadaki görevinin, ahirette yüce bir mükâfatla taçlandırılması, Allah’ın adaletinin ve rahmetinin hiçbir zerreye kayboluşu reva görmeyeceğini gösteren düşündürücü bir örnektir.

​Makalenin Özeti (Hülasa)

​Bu makale, Bediüzzaman Said Nursi’nin dört ayrı vecizesini merkeze alarak imanın kâinata bakış açısını resmetmiştir.
İlk olarak, Güneş’in daimi ve muazzam yanışının, Hakîm-i Zülcelal’in sonsuz kudretine en büyük kozmik delil olduğunu göstererek tefekküre davet edilmiştir.
İkinci olarak, materyalist felsefenin siyah ve korkunç gözlüğü ile imanın nuranî ve ünsiyetli gözlüğü karşılaştırılarak, hakiki huzurun ancak imanî bakış açısıyla elde edilebileceği vurgulanmıştır.
Üçüncü kısımda, inek, koyun, keçi gibi hayvanlardan elde edilen sütün, Rezzak isminin bir tecellisi ve Rahmet feyzinden bir çeşme olduğu anlatılarak günlük rızıkta gizlenen mucizeye dikkat çekilmiştir.
Son olarak, kurban edilen hayvanların ahirette Burak gibi yüce bir binek olarak sahiplerine hizmet edeceği inancı üzerinden, Rahman’ın nihayetsiz rahmetinin tüm varlıkları kapsadığı ve hiçbir zayiatın söz konusu olmadığı dersi verilmiştir.
Dört metin de, kâinatı bir Birlik (Tevhid) ve Rahmet yurdu olarak görmenin, insanı korku ve yalnızlıktan kurtararak tam bir huzura erdirdiğini göstermektedir.

İnsan hayatı, zahirde güllerle süslenmiş gibi görünse de, o güllerin arasında dikenler de vardır. Hastalık, musibet, kayıp ve hüzün… İlk bakışta menfi görünen bu hadiseler, hakikatte insanın kalbine, vicdanına ve aklına açılan birer anahtardır.
Çünkü insanoğlu, rahata ve sıhhate meyillidir. Uzun müddet dertsiz ve kaygısız yaşarsa, gaflete düşer; nimetin sahibini unutur, varlığın gayesini kaybeder. Oysa musibet, insana unuttuğunu hatırlatan bir ikazdır; adeta vicdanın kulağına fısıldayan sessiz bir öğretmendir.
Hastalık, bedene zahmet verse de ruhu uyandırır. İnsan, en kıymetli sermayesinin sağlığı olduğunu fark eder; acziyetini görür, gururun ve kibrin perdesi yırtılır. O an, kalbin diliyle şöyle fısıldar:
“Benim kuvvetim yetmiyor; beni tutan, taşıyan, yaşatan bir Kudret var…”
Musibet, insana hem kendini tanıtır, hem de Rabbini… İnsan, varlık içinde yokluğunu, kudret içinde aczini anlar. İşte bu idrak, gafletin zehrine şifa olur.
Şer gibi görünen hadiseler, aslında hayrın perdesidir. Nasıl ki yağmur bulutları göğe kara bir örtü giydirir, fakat ardından bereketli damlalar düşürür; musibet de zahirde karanlık görünür ama batında rahmetin tohumlarını taşır.
Nice insan vardır ki, hastalıkta sabırla kemale ermiş, bir gözyaşıyla kalbi temizlenmiş, bir imtihanla hayatına yön vermiştir. Nice gönül, bir musibetle derinleşmiş, nice akıl, bir sarsıntıyla hakikate uyanmıştır.
Unutmayalım ki: Musibetsiz hayat, rehavete; rehavetsiz hayat ise kemale erememeye sebep olur. İmtihansız bir ömür, ham kalmış bir meyve gibidir; güneşin hararetine, yağmurun şiddetine, rüzgârın sarsıntısına maruz kalmadıkça olgunlaşmaz.
Öyleyse musibet, bir lanet değil; lütfun gizlenmiş bir suretidir.
Hastalık, düşman değil; hakikatin kapısına götüren bir rehberdir.
Şer gibi görünen şeyler, hayra giden dar yollardır.
Ve en sonunda, kulun vicdanına şu hakikat işlenir:
“Ben faniyim, O bâki. Ben acizim, O Kadîr. Ben noksanım, O Kemal sahibi…”
İşte o zaman musibet, artık korkulan bir karanlık değil; rahmete açılan bir pencere olur.

Gazze… Bir yanda çocuk çığlıklarıyla yankılanan, diğer yanda dünyanın sessizliğini haykıran bir şehir. Yeryüzünün en kadim topraklarından biri, en ağır zulmün mekânına dönüştü. Gökyüzü bombaların aleviyle aydınlanırken, sokaklar yetimlerin gözyaşlarıyla ıslanıyor. Bir annenin yavrusunu toprağa verirken yüreğinden yükselen ağıt, sadece Gazze’ye değil, bütün insanlığa sorulan bir imtihan sorusu gibidir: “Siz nerdesiniz?”

Zulmün Gölgesinde Bir Hayat

Gazze halkı, her gün yeni bir felaketle sınanıyor. Yıkılan evlerin enkazı altında ezilen hayaller, sokaklara saçılan kitap sayfaları, çocuk oyuncaklarının üstüne sinmiş kan kokusu… Bütün bunlar, sadece bir savaşın değil; bir halkın varlığını silmeye çalışan bir zihniyetin dışavurumudur. İnsan onurunu hiçe sayan kuşatma, hayatı ölümün kıyısına hapsetmektedir.

Sessizlik ve Vicdan Çölü

Birleşmiş Milletler’in kürsülerinden yükselen cılız sesler, büyük devletlerin çıkar hesapları arasında kayboluyor. Avrupa’nın bir köşesinde birkaç ülkenin vicdanı harekete geçerken, çoğunluk hâlâ suskun. Hatta kimi zaman sessizlik, zulmün en büyük ortağı oluyor. Birkaç vicdanlı ses, dev bir sessizlik denizinde yankısız kalıyor. İnsanlık, adeta kendi aynasında kendi çirkinliğini seyrediyor.

Türkiye’nin Haykırışı ve Ümmetin Suskunluğu

Gazze için en yüksek ses, çoğu zaman Türkiye’den yükseliyor. Erdoğan’ın BM kürsüsünde dünya liderlerine gösterdiği fotoğraflar, aslında gözlerin önünde zaten duran hakikatin yüzlere çarpılmasıdır. Ama ümmetin dağınıklığı, Gazze halkının yalnızlığını derinleştiriyor. Oysa tek bir ümmet bilinciyle atılacak adımlar, zalimin zulmünü titretecek güçtedir.

İsrail’in Yalnızlaşan Çehresi

İsrail, lobilerle, parayla, propagandayla ayakta durmaya çalışsa da, zulmün yükü ağırdır. Dünyanın vicdan terazisi, her yeni saldırıda biraz daha onun aleyhine eğiliyor. Güvenlik bahanesiyle işlenen cinayetler, artık “soykırım” adıyla anılıyor. Yalnızlaşan, küçülen ve tarihin hükmüne yaklaşan bir yüzdür İsrail’in çehresi. Çünkü zulüm ebedî olamaz, mazlumun duası er geç semayı yırtar.

Sonuç: İnsanlığın İmtihanı

Gazze, sadece bir coğrafya değil, insanlığın kalbinin attığı yerdir. Bir çocuğun açlıktan titreyen elleri, bir annenin gözyaşları, bir babanın sessiz çığlığı… Bunlar bize sadece Gazze’nin değil, insanlığın da tükendiğini haykırıyor. Eğer bu çığlığa kulaklarımızı kapatırsak, aslında kendi vicdanımızı toprağa gömmüş olacağız.
Ve Gazze’nin her sokağında, her duvarında yankılanan bir hakikat var:
“Zulüm ile abad olunmaz.”