KİR VE LEKELERİ ÖRTÜP PERDELEME YÖNTEMİ DEMOKRASİ

Demokrasi, idealinde halkın kendi iradesiyle yöneticilerini seçtiği, şeffaf ve adil bir yönetim biçimi olarak tanımlanır. Ancak tarih boyunca ve günümüzde birçok ülkede demokrasi, gerçekte bir yönetim aracı olmaktan ziyade, hataları örtmek, lekeleri perdelemek ve gerçekleri gizlemek için kullanılan bir yöntem hâline gelmektedir. Demokrasi, bir temizlik mekanizması olarak mı çalışıyor, yoksa zamanla gerçekleri saklayan bir illüzyona mı dönüşüyor?

Demokrasinin Gerçekleri Gizleme Potansiyeli

Demokratik sistemlerde halkın iradesiyle yöneticilerin değişebileceği, hataların düzeltilebileceği ve şeffaf bir yönetim anlayışının hâkim olacağı varsayılır. Ancak pratikte, birçok yönetici ve siyasi güç, demokrasiyi bir perde olarak kullanarak gerçekleri halktan gizlemekte, hatta var olan problemleri örtbas etmektedir.

Bu gizleme yöntemleri birkaç temel başlıkta incelenebilir:

1. Medya Manipülasyonu: Hakikatin Üstünü Örten Battaniye

Özgür basın, demokrasinin olmazsa olmazlarındandır. Ancak medya, siyasi ve ekonomik çıkarlar doğrultusunda yönlendirildiğinde, gerçeği yansıtmaktan çok halkın algısını şekillendiren bir propaganda aracına dönüşmektedir.

Taraflı haberlerle halkın dikkati gerçek sorunlardan uzaklaştırılır.

Karşıt görüşler susturulur veya itibarsızlaştırılır.

Gerçek sorunlar yerine sahte gündemler oluşturularak halkın tepkisi yönlendirilir.

Bu durumda demokrasi, halkın bilinçli tercihler yapmasını sağlamak yerine, yöneticilerin kendi hatalarını örtmek için kullandığı bir perdeye dönüşür.

2. Seçim Mekanizması: Algı ile Gerçek Arasındaki Uçurum

Seçimler, demokrasinin temel taşıdır. Ancak seçim süreçleri, halkın iradesini yansıtacak şekilde değil, güç odaklarının çıkarlarına uygun şekilde şekillendirildiğinde, demokrasi sadece bir gösteriden ibaret hâle gelir.

Seçim öncesi yapılan propagandalar, yanlış vaatler ve halkı etkileyen popülist söylemlerle gerçekler perdelenir.

Seçim sistemleri manipüle edilerek halkın iradesi yönlendirilir.

Seçim sonrası verilen sözler unutularak yönetim halktan kopar.

Bu durumda demokrasi, halkın yöneticilerini özgürce seçtiği bir sistem olmaktan çıkıp, iktidarların kendi varlıklarını devam ettirmek için kullandıkları bir vitrin hâline gelir.

3. Bürokrasi ve Yargı: Lekeleri Kalıcı Hâle Getiren Sistem

Demokrasinin en önemli unsurlarından biri de bağımsız yargı ve işleyen bir bürokrasidir. Ancak siyasi güçler, yargıyı ve bürokrasiyi kendi kontrolleri altına aldığında, demokrasinin temizleyici gücü ortadan kalkar ve aksine lekeler kalıcı hâle gelir.

Hukuk sistemi, güçlülerin lehine çalıştığında adalet mekanizması zayıflar.

Bürokrasi, halkın değil, yönetenlerin çıkarlarını koruyacak şekilde dizayn edilir.

Yolsuzluk ve usulsüzlükler yargı yoluyla aklanır veya gündemden düşürülür.

Bu durum, demokrasinin en büyük açmazlarından biridir. Eğer bağımsız kurumlar ortadan kalkarsa, demokrasi sadece bir tabela hâline gelir.

Türkiye ve Demokrasi: Hakikatin Perdelendiği Dönemler

Türkiye’de demokrasi zaman zaman normal şekilde işlerken, bazı dönemlerde ise bir perdeleme aracı olarak kullanılmıştır.

Basının tek taraflı çalıştığı, halkın sadece belirli kaynaklardan bilgi alabildiği dönemlerde, gerçekler halktan saklanmıştır.

Seçim süreçlerinde halkın duygularına hitap eden söylemlerle ekonomik ve siyasi krizler göz ardı edilmiştir.

Bürokrasi ve yargı mekanizmasının bağımsızlığı sorgulandığında, adaletin nasıl işlediği tartışmalı hâle gelmiştir.

Bu süreçlerde demokrasi, halkın sorunlarını çözmek yerine, sorunların üstünü örten bir sistem hâline gelmiştir. Ancak demokrasi, yanlış kullanıldığında bir perdeleme aracı olabilir, ancak bilinçli bir toplum tarafından sahiplenildiğinde gerçekleri açığa çıkaran bir mekanizmaya dönüşebilir.

Sonuç: Demokrasi Perde mi, Ayna mı?

Demokrasi, idealinde halkın haklarını koruyan, adaleti sağlayan ve yöneticileri denetleyen bir sistemdir. Ancak doğru işletilmediğinde, gerçeklerin üstünü örten, yanlışları gizleyen bir illüzyona dönüşebilir.

Bugün dünya genelinde ve Türkiye’de demokrasi, ne kadar şeffaf bir sistem olarak işliyor? Yoksa seçimler, medya ve yargı mekanizmaları, gerçekleri saklamak için kullanılan araçlara mı dönüşüyor?

Halkın bilinçli olduğu, basının özgür çalıştığı ve hukukun üstün olduğu bir demokrasi, kirleri temizler ve toplumu arındırır. Ancak bu unsurlar zayıfladığında, demokrasi yalnızca hataları saklayan bir perdeye dönüşebilir.

Öyleyse en kritik soru şu: Biz demokrasiyi bir perde olarak mı kullanıyoruz, yoksa bir ayna olarak mı? Gerçekleri görmek için aynaya bakmaya cesaretimiz var mı?

FATİH SULTAN MEHMEDİN VASİYETNAMESİNDE YAZDIĞI GİBİ; AYASOFYANIN CAMİYE ÇEVRİLMESİ LANETLİ OLMAKTAN KURTARDIĞI GİBİ, KAPATILMASI DA LANETLİ OLMAYA SEBEP OLDU.

Ayasofya: Bir Mabedin Kaderi ve Tarihin Şahitliği

Tarih boyunca büyük yapılar, sadece taş ve harçtan ibaret olmamış, aynı zamanda toplumların manevi ve kültürel kimliklerinin aynası olmuştur. Bu yapıların en çarpıcı örneklerinden biri de Ayasofya’dır. 537 yılında Bizans İmparatoru I. Justinianus tarafından kilise olarak inşa edilen Ayasofya, 1453’te İstanbul’un fethiyle Fatih Sultan Mehmed Han tarafından camiye çevrilmiş, 1934’te müzeye dönüştürülmüş ve nihayet 2020’de tekrar ibadete açılmıştır.

Bu dönüşümlerin her biri, Ayasofya’nın ruhunda ve kaderinde derin izler bırakmıştır. Fatih Sultan Mehmed Han’ın vakfiyesinde Ayasofya’nın kıyamete kadar cami olarak kalması gerektiğini vurguladığı ve bu vasiyete aykırı davrananların lanetlendiği ifadesi yer almaktadır. Bu bağlamda, Ayasofya’nın camiye çevrilmesi manevi bir kurtuluş, müzeye dönüştürülmesi ise bir lanetlenme olarak yorumlanmıştır. Peki, bu bakış açısını tarihsel ve manevi perspektiften nasıl değerlendirmeliyiz?

Fetihle Gelen Manevi Kurtuluş

1453’te İstanbul’un fethi, sadece bir şehrin ele geçirilmesi değil, aynı zamanda bir çağın kapanıp yeni bir çağın açılması anlamına geliyordu. Fatih Sultan Mehmed, şehre girdiğinde ilk iş olarak Ayasofya’ya yöneldi. O dönem harap halde olan mabed, onun eliyle ihya edilerek İslam’ın en büyük sembollerinden biri haline geldi. Sultan, burayı cami olarak vakfederken, Ayasofya’nın cami olmaktan çıkarılmasının ağır bir bedeli olacağını belirten şu laneti eklemiştir:

“Bu vakfiyeyi kim değiştirirse, Allah’ın, meleklerin ve bütün Müslümanların laneti onun üzerine olsun. Onlar hiçbir zaman hafiflemeyen bir azaba uğrasınlar.”

Bu ifadeler, Ayasofya’nın kaderini sadece bir bina meselesi olmaktan çıkarıp, ilahi bir hüküm ve tarihi bir sorumluluk haline getirmiştir.

Kapatılmanın Getirdiği Manevi Sarsıntı

1934’te alınan kararla Ayasofya, cami statüsünden çıkarılarak müzeye dönüştürüldü. Bu karar, bir yandan modernleşme adımı olarak görülürken, diğer yandan manevi anlamda büyük bir kırılma oluşturdu. Fatih Sultan Mehmed’in vakfiyesi göz ardı edilmiş, İslam dünyasının en önemli mabetlerinden biri ibadete kapatılmıştı.

Bu dönemde yaşanan sıkıntılar ve Türkiye’nin karşılaştığı zorluklar, bazı çevreler tarafından Fatih’in lanetinin bir tezahürü olarak değerlendirildi. Savaşlar, ekonomik buhranlar, toplumsal çalkantılar bu düşünceyi destekleyen unsurlar olarak görüldü.

Yeniden Açılış ve Bir Mabedin Dirilişi

2020 yılında alınan kararla Ayasofya, yeniden cami olarak ibadete açıldı. Bu karar, sadece bir ibadet mekânının geri kazandırılması değil, aynı zamanda tarihi bir vasiyetin yerine getirilmesi anlamına da geliyordu. Camiye çevrildiği ilk gün, büyük bir coşku ve manevi heyecan yaşandı. Kimileri bu olayı, Fatih’in lanetinin kaldırılması olarak yorumladı, kimileri ise tarihî bir hakkın iadesi olarak değerlendirdi.

Sonuç: Tarihten Alınacak Dersler

Ayasofya’nın tarihine bakıldığında, onun kaderi sadece bir yapının dönüşümü değil, bir medeniyetin ruh halini yansıtan bir simge olarak karşımıza çıkmaktadır. Fatih’in vasiyeti, bir hükümdarın sıradan bir isteği değil, bir milletin manevi sorumluluğunun teminatıdır.

Bugün bizlere düşen görev, tarihî mirasa sahip çıkarken, geçmişten ibret almak ve geleceğe sağlam temeller üzerinde yürümektir. Ayasofya’nın cami olarak ibadete açık kalması, sadece bir dinî mesele değil, aynı zamanda tarihî adaletin ve ruhani huzurun sağlanmasıdır. Bu yüzden, bir mabedin kaderi aslında bir milletin kaderidir.

Ayasofya’nın yeniden cami olarak açılması, belki de milletimizin üzerindeki manevi yükün kalkması ve yeni bir dirilişin başlangıcı olmuştur. Tarih, her zaman ibret almak içindir ve bizlere düşen, geçmişin hatalarından ders çıkarar

CAMİYE GEL…
EZAN İLE GELMEZSEN; SELA İLE GELİRSİN,
DİK GELMEZSEN; YATAY OLARAK GELİRSİN,
ELBİSE İLE GELMEZSEN; KEFEN İLE GELİRSİN,
CANLI GELMEZSEN; ÖLÜ OLARAK GELİRSİN,
ANLA ARTIK MUTLAKA GELİRSİN…
AKLINI KULLAN CAMİYE CANLI GEL YOKSA MEVTA OLARAK GELİRSİN.(Alıntı.)

Camiye Gelmek Üzerine Düşündürücü Bir Makale

İnsan hayatı doğumla başlar ve ölümle sona erer. Hayat yolculuğunda herkesin farklı tercihler ve yollar seçmesi doğaldır. Ancak bazı duraklar vardır ki, insana hem dünyasını hem ahiretini hatırlatır. İşte camiler, bu duraklardan biridir.

Camiler, sadece ibadet edilen yerler değil, aynı zamanda insanın ruhunu dinlendirdiği, iç muhasebe yaptığı, Allah’a yöneldiği kutsal mekânlardır. Ancak günümüz dünyasında birçok insan, camiye gitmeyi sürekli erteliyor veya tamamen ihmal ediyor. İşte tam da bu noktada şu ibretlik sözler bize derin bir mesaj veriyor:

“Camiye gel… Ezan ile gelmezsen; sela ile gelirsin. Dik gelmezsen; yatay olarak gelirsin. Elbise ile gelmezsen; kefen ile gelirsin. Canlı gelmezsen; ölü olarak gelirsin.”

Bu sözler, insanı hem düşündüren hem de hayatın kaçınılmaz gerçeğini gözler önüne seren bir uyarıdır. Çünkü camiye gelmek bir tercih meselesi değildir; insanın hayatta olduğu sürece yapması gereken bir ibadettir. Eğer insan kendi iradesiyle, bilinçli bir şekilde camiye gitmezse, bir gün muhakkak mevtâ olarak gelecektir.

Ezan ile Gelmek mi, Sela ile Gelmek mi?

Ezan, müminleri namaza çağıran ilahi bir davettir. Günde beş vakit yankılanan ezan, insanı Allah’a yönelmeye davet eder. Bu daveti kabul eden kişi, camiye gelir, Rabbine secde eder ve manevî huzura erer. Ancak kişi bu çağrıyı sürekli ertelerse, bir gün sela ile camiye getirilecektir. Sela, ölüm haberini duyuran bir çağrıdır. O zaman artık dönüş yoktur, pişmanlığın fayda vermeyeceği bir andır.

Dik Gelmek mi, Yatay Gelmek mi?

İnsan hayatı boyunca dik durmalı, sorumluluklarını yerine getirmelidir. Ancak camiye bilinçli olarak gitmeyen biri, bir gün tabut içinde, yatay bir şekilde getirilecektir. Bu da hayatın acı ama kesin bir gerçeğidir. Şimdi kendi ayaklarımızla camiye gitmezsek, bir gün başkalarının omuzlarında götürüleceğimizi unutmamak gerekir.

Elbise ile Gelmek mi, Kefen ile Gelmek mi?

Bugün sağlıklıyken, elimiz ayağımız tutuyorken camiye gitmemek büyük bir gaflettir. Çünkü bir gün mutlaka camiye götürüleceğiz, fakat üzerimizde şık elbiselerimiz değil, sadece bir kefen olacak. İş işten geçmeden camiyi hayatımızın bir parçası hâline getirmek, bu dünyada da ahirette de huzura erişmenin anahtarıdır.

Canlı Gelmek mi, Ölü Gelmek mi?

Bugün camiye canlı olarak gitmek, ibadetlerimizi yerine getirmek, dualar etmek bizim elimizde. Ama bir gün mevtâ olarak, dünyadaki son yolculuğumuza uğurlanacağız. O hâlde akıl sahibi insan, bu gerçeği göz ardı etmez ve hayattayken camiyi terk etmez.

Sonuç: Erteleme, Harekete Geç!

Bu sözler, insanın ölüm gerçeğini hatırlatırken, aynı zamanda bir çağrıdır: “Erteleme, camiye canlı olarak gel!” Çünkü ölüm kaçınılmazdır ve herkes bir gün camiye son kez götürülecektir. Öyleyse camiyi sadece bir cenaze merasimi yeri olarak görmek yerine, hayatımızın bir parçası hâline getirelim.

Hayattayken camiye gitmeyen kişi, son yolculuğunda mutlaka camiye götürülür. Fakat bu kez artık ne pişmanlık fayda eder ne de tövbe… O hâlde aklımızı kullanalım, camiye sağlığımız yerindeyken, bilinçli bir şekilde gidelim. Çünkü bir gün gideceğimiz kesin, ama nasıl gideceğimiz bizim elimizde!

DÜNYA, İSLAM DÜNYASI VE TÜRKİYE BUYUK DEĞİŞİM VE GELİŞİMLERE GEBE

DÜNYA, İSLAM DÜNYASI VE TÜRKİYE: BÜYÜK DEĞİŞİMİN EŞİĞİNDE

Dünya, insanlık tarihi boyunca sürekli değişim ve dönüşüm süreçlerinden geçmiştir. Ancak içinde bulunduğumuz dönem, sadece teknolojik veya ekonomik değişimlerle sınırlı olmayan, derin ve çok katmanlı bir dönüşüm sürecine işaret etmektedir. Küresel güç dengelerinin yeniden şekillendiği, geleneksel değerlerin sorgulandığı ve yeni paradigmaların ortaya çıktığı bu dönemde, İslam dünyası ve Türkiye de önemli sınavlardan geçmektedir.

Küresel Krizler ve Yeni Dünya Düzeni

Son yıllarda yaşanan küresel olaylar, dünyanın artık eski yöntemlerle yönetilemeyeceğini gösteriyor. Pandemiler, savaşlar, ekonomik buhranlar ve çevresel felaketler, mevcut sistemlerin sürdürülebilir olmadığını gözler önüne serdi. Küresel güçlerin siyasi ve ekonomik çıkarları doğrultusunda şekillendirdiği dünya düzeni, artık büyük bir kırılma noktasına doğru ilerliyor.

Teknoloji ve yapay zekâ, devletlerin yönetim biçimlerini dönüştürürken, geleneksel ekonomi modelleri de yerini dijital ve kripto para sistemlerine bırakıyor. Küresel ekonomik sistemin temel taşları olan dolar ve euro gibi para birimleri bile güvenilirliğini yitirmeye başlıyor. Bu süreçte, büyük güçlerin hegemonyası sorgulanıyor ve yeni bölgesel güçlerin yükselişi dikkat çekiyor.

İslam Dünyası: Bölünmüşlükten Birliğe mi?

İslam dünyası, tarih boyunca pek çok kez birlik ve diriliş hamleleri gerçekleştirdi. Ancak modern dönemde, mezhep ayrılıkları, etnik çatışmalar ve dış müdahaleler nedeniyle büyük bir kırılganlık içinde. Orta Doğu’daki savaşlar, Kuzey Afrika’daki istikrarsızlık ve Güney Asya’daki ekonomik zorluklar, İslam coğrafyasının bütünleşmesini engelleyen başlıca faktörlerden.

Fakat son yıllarda İslam ülkeleri arasında yeni işbirlikleri de göze çarpıyor. Türkiye, Katar, Pakistan ve Malezya gibi ülkelerin ortak projeler geliştirmesi, İslam dünyasında yeni bir ekonomik ve siyasi düzenin habercisi olabilir mi? Çin’in “Kuşak ve Yol” projesine İslam ülkelerinin dâhil olması, ABD ve Batı’nın bölgedeki etkisinin azalması, bu değişim sürecini hızlandıran etkenler arasında.

İslam dünyasının yükselişi için sadece ekonomik ve siyasi birliktelik yeterli değil. Aynı zamanda ilimde, teknolojide ve sanatta da bir uyanış yaşanması gerekiyor. Batı’nın bilim ve teknolojideki liderliği, büyük ölçüde İslam dünyasının geçmişteki bilimsel birikimine dayanıyor. Ancak bugün, İslam ülkeleri bu mirası yeterince değerlendiremiyor. Gelecek nesillerin bu açığı kapatması için eğitim ve bilim politikalarının köklü bir dönüşüme ihtiyacı var.

Türkiye: Kendi Yolunu Çizen Bir Ülke

Türkiye, son yıllarda hem ekonomik hem de siyasi anlamda büyük değişimler yaşadı. Batı ile geleneksel ilişkileri sorgulayan ve yeni müttefikler arayan bir dış politika izliyor. Savunma sanayiindeki atılımlar, yerli ve milli üretim anlayışı, Türkiye’yi bölgesel bir güç olmaktan öteye taşıyabilecek potansiyele sahip.

Ancak Türkiye’nin önünde büyük sınavlar da var. Ekonomik dalgalanmalar, siyasi kutuplaşmalar ve dış baskılar, Türkiye’nin güçlü ve bağımsız bir politika izlemesini zorlaştırıyor. Türk lirasının değer kaybı, enflasyon ve işsizlik gibi ekonomik sorunlar, halkın refahını olumsuz etkiliyor. Bu süreçte, Türkiye’nin istikrarlı bir ekonomi modeli oluşturması ve üretime dayalı bir büyüme stratejisi izlemesi şart.

Ayrıca, Türkiye’nin tarihsel misyonu ve coğrafi konumu gereği, hem Batı hem de Doğu ile dengeli bir ilişki kurması gerekiyor. Ne tamamen Batı’ya bağımlı bir ülke ne de sadece Doğu’ya yönelen bir devlet olmalı. Kendi özgün yolunu bulmalı ve bölgesel güç olarak liderliğini pekiştirmelidir.

Sonuç: Yeni Bir Döneme Hazır mıyız?

Dünya hızla değişirken, İslam dünyası ve Türkiye’nin bu değişime nasıl adapte olacağı büyük önem taşıyor. Mevcut sistemlerin çöküşüne tanık olurken, yeni bir dünya düzeninin oluşumuna da şahitlik ediyoruz. Bu süreçte, doğru adımlar atan ülkeler kazananlar arasında olacak, hatalar yapanlar ise tarihin tozlu sayfalarına karışacak.

Türkiye ve İslam dünyasının geleceği, birlik içinde hareket etmeye, bilim ve teknolojiye yatırım yapmaya ve geçmişten ders alarak yeni bir vizyon geliştirmeye bağlı. Tarih, dönüşüm dönemlerinde cesur kararlar alan milletlerin yükseldiğini gösteriyor. Şimdi asıl soru şu: Biz bu büyük değişime hazır mıyız?

ÖYLE BİR FİTNEDEN SAKININ Kİ…

“Bir de öyle bir fitneden sakının ki o içinizden yalnız zulmedenlere dokunmakla kalmaz, hepinize şamil olur. Biliniz ki Allah’ın cezalandırması şiddetlidir.”(Enfal, 8/25)

Enfâl Suresi 25. Ayeti Tefsiri:

Bu ayet, bireysel kötülüklerin ve zulümlerin toplumsal bir musibete dönüşebileceği tehlikesine dikkat çekmektedir. Ayetin anlamı ve tefsiri üzerine yapılan açıklamalarda, bireysel ve toplumsal sorumluluk kavramı derinlemesine ele alınır.

Tefsirlerdeki İzah ve İbretler

1. Fitne Kavramı: Ayette geçen “fitne” kelimesi, İslam tefsirinde farklı anlamlara gelir: imtihan, karmaşa, kargaşa, şirk, zulüm ve bozulma. Burada fitne, toplumsal huzuru bozan, adaleti zedeleyen ve insanların Allah’ın emirlerine aykırı bir şekilde yaşamalarına yol açan her türlü davranış ve durum olarak yorumlanmıştır.

2. Zulmün Topluma Yayılması: Ayette, zulmün sadece zulmedenleri değil, toplumun tüm kesimlerini etkileyen bir musibete dönüşebileceği ifade edilmektedir. Zulmü engellemek için pasif kalmanın veya sessiz kalmanın, o zulmün büyümesine ve toplumsal bir felakete dönüşmesine neden olabileceği anlatılmaktadır.

3. Tarihi Bağlam ve İbretler:

Uhud Savaşı: Bazı müfessirler, ayeti Uhud Savaşı’na bağlayarak tefsir etmiştir. Müslümanların ganimet konusunda anlaşmazlığa düşmesi ve Peygamber’in (sav) emirlerini dinlemeyenlerin savaşın kaderini değiştirmesi, bu ayetle ilişkilendirilir. Bireysel hataların topluma zarar verebileceği bu olayla açıklanır.

Peygamberlerin Kavimleri: Nuh, Hud, Salih, Lut gibi peygamberlerin kıssalarından örnekler verilerek, bir toplumun genel ahlaksızlığa veya zulme sapması durumunda tüm toplumun helake uğradığına dikkat çekilir. Bu, toplumsal sorumluluğun ne kadar önemli olduğunu gösterir.

4. Toplumsal Sorumluluk: Bu ayet, bireylerin sadece kendi ibadetlerinden ve davranışlarından değil, aynı zamanda çevrelerindeki kötülükleri engellemekten de sorumlu olduğunu hatırlatır. Bir kötülük görüldüğünde, onu değiştirmek için çaba sarf edilmezse, bu kötülüğün tüm toplumu etkileyen bir musibete dönüşmesi kaçınılmaz olabilir.

5. Allah’ın Cezası: Ayetin son kısmında Allah’ın cezalandırmasının şiddetli olduğu vurgulanarak, bu tür toplumsal felaketlerin Allah’ın uyarısı ve adaleti olduğuna dikkat çekilir. Zulmü görüp engel olmayanların da bu cezaya ortak olabileceği belirtilir.

Mesaj ve Günümüz İçin İbretler

Adalet ve Hakkaniyet: Toplumda adaletin sağlanması, bireylerin ve yöneticilerin ortak sorumluluğudur. Adaletsizlik, zamanla tüm toplumu etkileyen bir huzursuzluk kaynağına dönüşür.

Kötülüğe Karşı Tavır: Kötülüğe, zulme veya haksızlığa karşı sessiz kalmak, dolaylı olarak o kötülüğün bir parçası olmak anlamına gelir. Bu yüzden bireyler, kötülükleri ortadan kaldırmak için aktif bir şekilde mücadele etmelidir.

Birlikte Hareket Etme: Toplumun bir kesiminin yanlış yapması, diğer kesimlerin bundan etkilenmesine yol açar. Bu nedenle bireyler, toplumsal dayanışma ve iyiliği emretme görevini ihmal etmemelidir.

Bu ayet, her bireye ve topluma zulmü engelleme, adaleti savunma ve fitneden uzak durma konusunda güçlü bir mesaj iletmektedir.

@@@@@@

Kuran-ı Kerim’de fitne kelimesi ve kullanıldığı yerler.

Kur’an-ı Kerim’de “fitne” kelimesi çeşitli bağlamlarda kullanılmış ve farklı anlamlar taşımıştır. Bu kelime, Arapça’da “imtihan, sınav, kargaşa, bozgunculuk, azap, şirk, sapkınlık, ayrılık” gibi anlamlara gelir. Kur’an’da yaklaşık 60 yerde farklı anlamlarla geçmektedir. İşte fitne kelimesinin kullanıldığı yerler ve anlamları:

1. İmtihan ve Sınav Anlamı

“Fitne” kelimesi, çoğu zaman insanların sabrının ve imanlarının sınanmasını ifade eder.

Enfâl Suresi 28. Ayet: “Bilin ki mallarınız ve çocuklarınız sizin için bir fitnedir (imtihandır). Allah katında ise büyük bir mükâfat vardır.” Burada “fitne,” mallar ve çocuklar yoluyla bir imtihan anlamında kullanılmıştır.

Ankebût Suresi 2. Ayet: “İnsanlar, ‘İnandık’ demekle, sınanmadan bırakılacaklarını mı sanırlar?” Ayette dolaylı olarak fitne, insanların imanlarının sınanmasını ifade eder.

2. Bozgunculuk, Karmaşa ve Kargaşa Anlamı

Kur’an’da “fitne,” toplumu karıştıran, huzuru bozan olaylar için de kullanılmıştır.

Bakara Suresi 191. Ayet: “Fitne, öldürmekten daha kötüdür.” Burada fitne, dinî inanç ve özgürlükleri kısıtlayan, insanları imanlarından döndürmeye çalışan bozgunculuğu ifade eder.

Maide Suresi 64. Ayet: “Onlar yeryüzünde sürekli fitne ve fesat çıkarmaya çalışırlar. Allah ise bozguncuları sevmez.” Ayette “fitne,” toplumda huzuru bozma, nifak çıkarma anlamında kullanılmıştır.

3. Şirk ve Küfür Anlamı

Bazı ayetlerde “fitne,” insanları Allah’ın dininden saptırmak, küfre ve şirke sürüklemek anlamında geçer.

Bakara Suresi 193. Ayet: “Fitne kalmayıncaya ve din yalnız Allah’ın oluncaya kadar onlarla savaşın.” Burada “fitne,” insanları dinden döndürmeye çalışmak ve Allah’a ortak koşma anlamındadır.

Hac Suresi 11. Ayet: “İnsanlardan öylesi vardır ki Allah’a yalnız bir yönden ibadet eder; bir iyilik gelirse tatmin olur, bir fitneye uğrarsa yüz çevirir.” Burada “fitne,” kişinin imanını zorlayan bir sınav anlamında geçmektedir.

4. Azap ve Bela Anlamı

Bazı yerlerde “fitne,” insanlara verilen bir ceza veya azap anlamında kullanılmıştır.

Zuhruf Suresi 48. Ayet: “Onlara bir mucize gösterdiğimizde, hemen diğerinden daha büyük olanına sığındılar ve biz onları azapla (fitneyle) yakaladık.” Burada fitne, Allah’ın kullarına verdiği bir azap olarak ifade edilmiştir.

5. Deneme ve Ayartma Anlamı

“Fitne,” bazen insanların kötü yola düşürülmesi veya ayartılması anlamında da geçer.

Tâhâ Suresi 40. Ayet: “Kız kardeşin gidip, ‘Ona bakmayı üstlenecek birini size göstereyim mi?’ dediği zaman (bu), senin için bir fitneydi (imtihandı).” Bu ayette Musa Peygamber’in Firavun’un sarayına alınması bir deneme olarak ifade edilmiştir.

A’raf Suresi 27. Ayet: “Ey Âdemoğulları! Şeytan, anne babanızı cennetten çıkardığı gibi sizi de fitneye düşürmesin.” Burada “fitne,” şeytanın insanları saptırması anlamındadır.

6. Ceza ve Hesap Gününe Atıf

Bazı ayetlerde “fitne,” kıyamet günü verilecek cezalar ve sorgulamalar için kullanılır.

Saffat Suresi 63. Ayet: “Biz bu ağacı zalimlere bir fitne (imtihan) kıldık.” Burada kıyamet günü ceza veya sorgulama anlamında geçer.

7. Toplumsal ve Siyasal Karışıklık

“Fitne” kavramı, toplumdaki bölünmeler, kargaşa ve savaşlar için de kullanılmıştır.

Enfâl Suresi 73. Ayet: “Eğer siz bunu yapmazsanız, yeryüzünde fitne ve büyük bir fesat çıkar.” Bu ayette toplumsal düzenin bozulmasına dair bir uyarı vardır.

Özet

Kur’an’da fitne kelimesi şu temel anlamlarda kullanılmıştır:

1. İmtihan ve sınav (Allah’ın kullarını denemesi).

2. Kargaşa ve fesat (toplumsal bozgunculuk).

3. Şirk ve küfür (insanları dinden uzaklaştırma).

4. Azap ve bela (Allah’ın cezalandırması).

5. Deneme ve ayartma (şeytanın saptırması).

6. Ceza günü (hesap ve sorgulama).

7. Toplumsal karışıklık (ihtilaf ve huzursuzluk).

Her kullanım, bağlama göre farklı bir mesaj vermektedir. Bu, fitnenin hem bireysel hem de toplumsal düzeyde ne kadar ciddi sonuçlara yol açabileceğini göstermektedir.