1. Şirk Koşmak (Allah’a Ortak Koşmak)

Kişisel Zararları: Şirk, insanı Allah’tan uzaklaştırır ve inancını bozar. Şirk koşan kişi, dünya ve ahirette büyük bir hüsran yaşar çünkü şirk Allah’ın affetmeyeceği en büyük günahlardan biridir.

Toplumsal Zararları: Şirk, toplumda sapkın inanışların yerleşmesine ve ahlaki çöküşe yol açar. İnsanları adaletsizliğe, zalimliğe ve menfaate dayalı bir yaşama sürükler. İnsanı yaratanla olan bağını kopardığı için, toplumsal sorumluluk duygusu ve manevi değerler zayıflar.

> “Şüphesiz ki Allah, kendisine ortak koşulmasını bağışlamaz; bunun dışındaki (günahları) ise dilediği kimse için bağışlar.” (Nisa, 4/48).

2. Adam Öldürmek

Kişisel Zararları: Bir cana kıymak, insanın manevi olarak çökmesine ve vicdan azabı yaşamasına neden olur. Öldüren kişi, hem kendisini hem de öldürdüğü kişinin yakınlarını büyük bir acıya ve yıkıma sürükler.

Toplumsal Zararları: Adam öldürmek, toplumda güvenin sarsılmasına, korku ve kaosun yayılmasına neden olur. İntikam duygularını tetikleyerek, toplumdaki barışı ve huzuru bozar.

> “Kim, bir insanı, bir cana veya yeryüzünde fesada karşılık olmaksızın öldürürse, bütün insanları öldürmüş gibi olur.” (Maide, 5/32).

3. Hırsızlık Yapmak

Kişisel Zararları: Hırsızlık, kişinin hem manevi hem de sosyal değerlerini yitirmesine sebep olur. Hırsız, güvenilirliğini kaybeder ve toplumdan dışlanabilir.

Toplumsal Zararları: Hırsızlık, toplumda adaletsizlik duygusunu pekiştirir, güven ve huzur ortamını yok eder. İnsanların mallarını koruma kaygısıyla yaşaması, toplumun huzurunu bozar ve sosyal bağları zedeler.

> “Hırsızlık yapan erkek ve kadının, yaptıklarına bir karşılık ve Allah’tan bir ibret olmak üzere ellerini kesin.” (Maide, 5/38).

4. Faiz Almak

Kişisel Zararları: Faiz, kişinin kazancını haksız yollardan elde etmesine sebep olur. Faiz alan kişi, kazancını haksız bir şekilde artırarak manevi değerlerinden uzaklaşır ve sürekli daha fazla kazanç peşinde koşar.

Toplumsal Zararları: Faiz, toplumdaki ekonomik dengesizliği artırır. Zengin daha zengin, fakir daha fakir hale gelir; toplumda sınıfsal ayrışmayı ve adaletsizliği körükler. Bu durum sosyal çatışmaları artırır ve huzur ortamını bozar.

> “Faiz yiyenler, şeytanın çarptığı kimsenin kalktığı gibi kalkarlar.” (Bakara, 2/275).

5. Zina Yapmak

Kişisel Zararları: Zina, kişinin manevi olarak yıpranmasına ve toplumdaki saygınlığını kaybetmesine neden olur. Ayrıca cinsel hastalıkların yayılmasına sebep olabilir ve ruhsal bir boşluk yaratır.

Toplumsal Zararları: Zina, aile kurumunu zedeler ve toplumun ahlaki yapısını bozar. Gayrimeşru ilişkiler, aile yapısının çökmesine ve çocukların korumasız büyümesine yol açabilir. Bu durum, ahlaki çöküşü ve toplumsal çözülmeyi hızlandırır.

> “Zinaya yaklaşmayın! Çünkü o, hayasızlıktır ve çok kötü bir yoldur.” (İsra, 17/32).

6. Yalan ve İftira Atmak

Kişisel Zararları: Yalan söyleyen kişi, güvenilirliğini kaybeder ve toplum tarafından dışlanır. Vicdan azabı çekebilir ve manevi olarak çöküş yaşar.

Toplumsal Zararları: Yalan ve iftira, toplumda güvensizlik yaratır ve insanlar arasındaki bağları zedeler. İnsanların birbirine düşmesine, sosyal huzursuzluklara ve yanlış anlaşılmalara yol açar.

> “Ey iman edenler! Zannın birçoğundan sakının. Zira zannın bir kısmı günahtır. Birbirinizin gizli yönlerini araştırmayın ve biriniz diğerini çekiştirmesin.” (Hucurat, 49/12).

7. Kibirli Olmak ve Başkalarını Küçümsemek

Kişisel Zararları: Kibirli insan, Allah’a ve insanlara karşı büyüklenerek kendini yüceltir, bu da kişinin maneviyatını zedeler ve onu kibir bataklığına sürükler. Allah katında en sevilmeyen tutumlardan biridir.

Toplumsal Zararları: Kibir, toplumda adaletsizlik, eşitsizlik ve ayrımcılığı körükler. İnsanlar arasında fitneye, nefret ve kıskançlığa yol açar. Bu, toplumsal düzeni bozar ve birlik ruhunu zedeler.

> “Yeryüzünde böbürlenerek dolaşma. Çünkü sen ne yeri yarabilirsin, ne de dağlarla boy ölçüşebilirsin.” (İsra, 17/37).

8. İsraf Etmek

Kişisel Zararları: İsraf, kişinin malını boş yere harcamasına sebep olur ve sonunda yoksulluğa düşmesine neden olabilir. Ayrıca, insanın manevi olarak doyumsuz hale gelmesine ve kanaatsiz olmasına yol açar.

Toplumsal Zararları: İsraf, toplum kaynaklarının haksız ve dengesiz bir şekilde tüketilmesine neden olur. İsraf edilen her şey, toplumun diğer bireylerinin hakkına girer ve kaynakların tükenmesine sebep olur.

> “Yiyin, için, fakat israf etmeyin. Çünkü Allah israf edenleri sevmez.” (Araf, 7/31).

9. Gıybet Etmek (Dedikodu Yapmak)

Kişisel Zararları: Gıybet, kişinin manevi olarak küçülmesine ve günaha girmesine yol açar. Gıybet eden kişi, çevresinde güvenilirliğini kaybeder ve dostlarını yitirebilir.

Toplumsal Zararları: Gıybet, toplumda fitneye, yanlış anlaşılmalara ve huzursuzluğa sebep olur. İnsanlar arasındaki ilişkileri bozar, dostlukları zedeler ve toplumsal barışı baltalar.

> “Birbirinizin gıybetini yapmayın. Sizden biriniz ölü kardeşinin etini yemekten hoşlanır mı?” (Hucurat, 49/12).

10. Kumar Oynamak

Kişisel Zararları: Kumar, kişinin kazancını haksız yoldan elde etmesine ve maddi çöküş yaşamasına neden olur. Kumar bağımlılığı kişiyi ailesinden ve sosyal çevresinden uzaklaştırır.

Toplumsal Zararları: Kumar, toplumdaki ekonomik dengesizliği artırır. İnsanlar arasında düşmanlık ve kıskançlık doğurur. Kumar, toplumsal ahlakı zedeler ve bireyler arasında güvensizlik yaratır.

> “Ey iman edenler! İçki, kumar, dikili taşlar ve fal okları ancak şeytan işi birer pisliktir; bunlardan uzak durun ki kurtuluşa eresiniz.” (Maide, 5/90).

Kur’an-ı Kerim, bireylerin ahlakını ve toplum düzenini koruma amacıyla bu kötülükleri yasaklamış ve bu yasakların arkasındaki hikmeti açıklamıştır. Bu yasaklar, insanın kendisini ve toplumu koruyarak huzurlu bir hayat sürmesine katkı sağlar. Allah, bu kötülüklerden sakınanları dünya ve ahirette huzur ve mutlulukla ödüllendireceğini vaat etmiştir.

@@@@@@@@

1. Adalet

Kur’an, adaletin toplum düzeninin temeli olduğunu belirtir ve adaletin sağlanması için güçlü emirler verir. Zulümden kaçınılmasını, hak sahibine hakkının verilmesini öğütler:

“Allah, adaleti, iyiliği ve yakınlara yardım etmeyi emreder, hayâsızlığı, fenalığı ve azgınlığı yasaklar.” (Nahl, 16:90).

2. Emanet ve Güven

Toplumda güven duygusunun korunması için emanetlere riayet edilmesi emredilmiştir. Kur’an, işlerin ehline verilmesini ve kimsenin haklarının çiğnenmemesini buyurur:

“Emanetleri ehline vermenizi ve insanlar arasında hükmettiğiniz zaman adaletle hükmetmenizi emreder.” (Nisa, 4:58).

3. İyiliği Emretmek ve Kötülükten Sakındırmak

Kur’an, toplumun sağlıklı bir yapıda kalması için iyiliği emretmeyi, kötülükten sakındırmayı teşvik eder. Bu, bireylerin sadece kendilerini değil, toplumu da gözetmeleri anlamına gelir:

“Siz, insanlar için ortaya çıkarılmış en hayırlı ümmetsiniz; iyiliği emreder, kötülükten sakındırırsınız.” (Al-i İmran, 3:110).

4. Sosyal Adalet ve Yardımlaşma

Kur’an, zenginlerin ihtiyaç sahiplerine yardım etmesini, fakirlere, yetimlere ve yolda kalmışlara destek olunmasını teşvik eder. Zekât ve sadaka gibi ibadetlerle toplumdaki mal varlığının adil dağılımını sağlar:

“Mallarında isteyen ve (istemekten) mahrum olanlar için bir hak vardır.” (Zariyat, 51:19).

5. Aile Yapısının Korunması

Sağlam bir toplumun temel taşı aile olduğu için Kur’an, aile yapısını koruyan kurallar koyar. Aile içi adalet, sevgi, merhamet ve sorumluluk ilkelerini öne çıkarır. Evlilik ve boşanma gibi konularda adaletli ve dengeli olunmasını öğütler:

“Onlarla iyi geçinin.” (Nisa, 4:19).

6. Hoşgörü ve Affedicilik

Kur’an, bireylerin birbirine karşı anlayışlı, affedici ve hoşgörülü olmasını öğütler. Bu, toplumdaki bireyler arasındaki kin ve düşmanlığı azaltır:

“Kötülüğü en güzel olanla sav. O zaman, seninle arasında düşmanlık bulunan kimse, sanki yakın bir dost gibi olur.” (Fussilet, 41:34).

7. İnsan Hakları ve Özgürlük

Herkesin haklarına riayet edilmesi, kimsenin zulme uğramaması Kur’an’da belirtilmiştir. Allah, insanlara verdiği özgür iradeyi ve temel hakları korur:

“Kim bir cana kıyarsa… bütün insanları öldürmüş gibi olur; kim de bir canı kurtarırsa, bütün insanları kurtarmış gibi olur.” (Maide, 5:32).

8. İstişare ve Şura

Kur’an, karar alırken ortak akıl ve istişarenin önemini vurgular. Bu ilke, toplumda demokratik bir anlayışın temellerini oluşturur:

“Onların işleri, aralarında şura (danışma) iledir.” (Şura, 42:38).

9. Çalışma ve Üretkenlik

Kur’an, bireylerin tembellikten kaçınarak çalışmasını, emeğinin karşılığını almasını teşvik eder. Çalışma ahlakının korunması, toplumun üretkenliğini artırır:

“İnsan için ancak çalıştığı vardır.” (Necm, 53:39).

Bu ilkeler, Kur’an’da bireylerin hem birbirleriyle hem de toplumsal yapıyla uyum içinde yaşaması için bir çerçeve sunar. Adalet, hoşgörü, yardımlaşma gibi temel değerlerle toplumun huzurunu ve güvenliğini hedefler.

@@@@@@@

Camiler, İslam toplumunun kalbidir. Sadece namaz kılınan bir mekân değil, aynı zamanda ruhun beslendiği, ilmin öğrenildiği, kardeşliğin pekiştiği bir eğitim ve ibadet merkezidir. Ancak günümüzde birçok cami, özellikle gençler ve çocuklar için cazip olmaktan uzak bir hâle gelmiş durumda. Geleneksel anlayışla inşa edilen camiler, çoğu zaman sadece yaşlıların uğradığı bir ibadet mekânına dönüşüyor. Oysa camiler, tüm aile bireylerinin birlikte vakit geçirdiği, ilim öğrendiği ve sosyal faaliyetlerle desteklendiği mekânlar hâline gelmelidir.

Bu noktada, “Aileyi Camiye Çekme” projesi hayati bir ihtiyaçtır. Bir cami sadece ibadethane değil, aynı zamanda bir yaşam merkezi olursa, çocuklar oyun oynarken İslam’ı öğrenir, gençler bilim ve sanatla buluşur, anne-babalar sosyal ve dini etkinliklerle bilinçlenir. İşte, camileri cazip ve kuşatıcı birer merkez hâline getirecek bazı öneriler:

1. Çocuklar İçin Cazibe Merkezi: Cami Bahçelerinde Oyun ve Eğitim Alanları

Camilerin çoğu beton yığınları içinde, sıkıcı ve donuk bir görüntüye sahiptir. Oysa bir cami, çocukların severek geldiği bir yer olursa, bu alışkanlık hayat boyu devam eder. Bu nedenle cami bahçelerinde oyun parkları, kütüphaneler ve etkinlik alanları oluşturulmalıdır. Bir çocuk camiye geldiğinde, hem oyun oynayabilmeli hem de eğitici ve dini içeriklerle buluşabilmelidir.

2. Gençler İçin Sosyal ve Kültürel Alanlar

Gençler camiye sadece namaz kılmak için değil, aynı zamanda kitap okumak, ders çalışmak, sanat ve etkinliklere katılmak için de gelebilmelidir. Cami bahçelerinde etkinlik alanları, konferans salonları ve sanatsal etkinlik alanları olursa, gençler bu mekânı sadece ibadet için değil, hayatlarının bir parçası olarak görürler.

3. Aileler İçin Bilgilendirici Seminerler ve Atölyeler

Camilerde ebeveynler için evlilik, çocuk eğitimi, psikoloji ve dini bilinç konularında seminerler düzenlenmeli. Anne-babaların camiyle bağları güçlendiğinde, çocuklar da burayı sıcak bir yuva olarak görmeye başlar. Ayrıca, anneler için özel sohbet halkaları, mutfak sanatları kursları veya sosyal dayanışma projeleri gibi etkinlikler de camileri aktif birer eğitim merkezi hâline getirebilir.

4. “Cuma Günleri Aile Günü” Projesi

Camilerin canlı kalması için belirli günlerde “Aile Günü” etkinlikleri düzenlenebilir. Cuma namazından sonra çocuklar için eğitici etkinlikler, gençler için söyleşiler, aileler için rehberlik programları yapılabilir. Cuma günleri camiler bir bayram havasına bürünmeli, sadece namaz kılınıp çıkılan yerler olmaktan çıkarılmalıdır.

5. “Cami Kardeşliği” ile Sosyal Yardımlaşma

Camiler, sadece namaz kılınan değil, aynı zamanda toplumsal dayanışmanın merkezi olan mekânlardır. Mahalle halkı, muhtaç ailelere yardım, burs destekleri, iş imkânları oluşturma gibi konularda cami eksenli projeler geliştirebilir. Bu sayede cami, sadece bireysel ibadetin değil, toplumsal dayanışmanın da simgesi olur.

İbretli Bir Hikâye: Caminin Değeri

Zamanında bir adam vardı. Camiye sadece bayram günlerinde uğrar, namazlarını genellikle evde kılardı. Bir gün küçük çocuğu ona sordu:
“Baba, cami ne işe yarar?”
Adam şaşırarak cevap verdi:
“Orası namaz kılınan bir yer oğlum.”
Çocuk tekrar sordu:
“O zaman neden orada çocuklar için oyun alanı, kitaplık, sohbet eden insanlar yok?”
Adam düşündü ve anladı ki, cami sadece namaz kılınan bir yer değil, bir hayat merkezi olmalıydı. O günden sonra mahallesindeki camiye giderek, oranın bir sosyal alan hâline gelmesi için çaba gösterdi. O cami zamanla çocukların, gençlerin, ailelerin uğrak noktası oldu.

Sonuç: Camiler Hayatın Merkezine Yerleştirilmeli

Camiler, sadece ibadetin değil, ilmin, kardeşliğin ve sosyal hayatın da merkezi olmalıdır. Eğer camiler çocukların, gençlerin ve ailelerin rahat ettiği, sevdiği, etkinliklerle dolu birer mekân olursa, insanlar camiye zorunluluktan değil, gönülden gelir.

Bir cami, yalnızca namaz vakitlerinde açılan bir kapı olmamalıdır. Kapısı her daim açık, ruhu her daim canlı, içinde her yaştan insanın huzur bulduğu bir iman ve ilim merkezi hâline gelmelidir.

Bugün camilere sahip çıkmazsak, yarın çocuklarımızın camiyi yalnızca “cenaze namazı kılınan bir yer” olarak görmelerine sebep olabiliriz. O yüzden, hep birlikte şu soruyu soralım:

“Camimizi nasıl herkes için cazip ve sıcak bir yuvaya dönüştürebiliriz?”

“Eğitim ve Hayatın Merkezi Olarak Cami”

Giriş: Camileri Hayatın İçine Taşımak

Camiler, İslam medeniyetinde yalnızca ibadet edilen mekânlar olmamış, aynı zamanda ilim, ahlak, sosyal dayanışma ve eğitimin merkezleri olmuştur. Ancak günümüzde camiler, çoğu insan için yalnızca namaz vakitlerinde gidilen veya cenaze törenleri yapılan yerler hâline gelmiştir.

Peki, okullardaki eğitim anlayışını camilere taşıyarak hem ilmi hem de ahlaki gelişimi destekleyen “Proje Cami” modelini hayata geçirebilir miyiz? İşte “Okullardan Proje Camilere” projesiyle camileri sadece ibadet yerleri olmaktan çıkarıp, hayatın her alanına dokunan merkezler hâline getirme fikri!

1. Proje Cami Nedir?

Proje cami, eğitim, sanat, sosyal yardımlaşma ve gençlik çalışmalarını destekleyen modern cami anlayışıdır. Burada camiler, sadece namaz kılınan değil, öğrenilen, gelişilen ve vakit geçirilen mekânlara dönüşmektedir. Tıpkı proje okullar gibi, proje camiler de belirli bir vizyon doğrultusunda faaliyet gösterir.

2. Proje Camilerin Temel Bileşenleri

1) Çocuklar İçin Cami: Oyun ve Öğrenme Alanları

Cami bahçelerinde çocuk oyun alanları, etkinlik sınıfları ve mini kütüphaneler oluşturulmalıdır.

“Camiyi Seviyorum” etkinlikleri ile çocuklar hem camiye alışır hem de İslam’ı eğlenerek öğrenir.

“Cami Kütüphanesi” projesi ile çocuklar camide vakit geçirirken kitap okuma alışkanlığı kazanır.

2) Gençler İçin Cami: Bilim, Teknoloji ve Sanat Atölyeleri

Camilerde bilim ve sanat atölyeleri kurularak gençlerin teknoloji, astronomi ve sanata dair projeler üretmesi teşvik edilmelidir.

“Cami ve Gelecek” seminerleri ile gençlere ahlaki değerler ve kişisel gelişim konularında rehberlik sağlanmalıdır.

Cami avlularında gençler için etkinlik alanları oluşturulmalıdır.

3) Aileler İçin Cami: Bilgilendirici Seminerler ve Sosyal Destek

Evlilik okulu, anne-baba seminerleri, psikolojik danışmanlık hizmetleri ile camiler, ailelerin bilinçlenmesini sağlayan bir merkez hâline gelmelidir.

“Aileyle Cami Günü” etkinlikleri düzenlenerek, aile bireyleri camiye birlikte gelmeye teşvik edilmelidir.

4) Yaşlılar İçin Cami: Sosyal Paylaşım ve Danışmanlık Hizmetleri

Camiler, yaşlılar için sosyal buluşma noktaları, sağlık seminerleri ve hobi alanları oluşturmalıdır.

“Gençlerle Büyükler Buluşuyor” etkinlikleri düzenlenerek, nesiller arası köprüler kurulmalıdır.

3. Uygulama Planı: Proje Cami Modeli Nasıl Hayata Geçirilecek?

1. Proje Cami Çalıştayları Düzenleme

Diyanet, belediyeler, STK’lar ve eğitimcilerle iş birliği yapılarak proje camilerin altyapısı oluşturulmalıdır.

2. Cami-Eğitim İş Birliği

Okullarla camiler arasında ortak projeler düzenlenmeli, öğrenciler camide çeşitli eğitimlere katılmalıdır.

3. Gönüllü Eğitmenler ile Ders Programları

Üniversitelerden ve STK’lardan gönüllü eğitmenler, camilerde seminerler ve atölyeler düzenlemelidir.

4. Cami Kampüs Modeli

Camiler, gençler için kütüphaneleri, dijital öğrenme alanları ve sünnete uygun ata spor tesisleri ihtiva eden birer kampüse dönüştürülmelidir.

4. Sonuç: Camiler Hayatın Her Alanında Olmalı!

Eğer camiler çocukların oyun oynadığı, gençlerin öğrendiği, ailelerin bilinçlendiği ve yaşlıların huzur bulduğu mekânlar olursa, tüm toplumun merkezinde yer alabilir.

“Proje Cami” modeli, camileri tarihte olduğu gibi tekrar ilim, ahlak, sanat ve sosyal hayatın merkezi yapacaktır.

Unutmayalım:

Giriş: Camiler ve Çocukların Yeri

Camiler, sadece namaz kılmak için değil, aynı zamanda Müslüman toplumun eğitildiği, huzur bulduğu ve kardeşliğin güçlendiği mekânlardır. Ancak günümüzde bazı camilerde çocukların koşuşturması, gülüşmeleri veya zaman zaman yüksek sesle konuşmaları hoş karşılanmamakta, hatta bazen “Çocukları camiye getirmeyin” uyarıları bile yapılmaktadır.

Oysa çocuklar, camilerin bereketidir. Onlar camilere ne kadar alışırsa, gelecek nesiller de bu kutsal mekânlara sahip çıkacaktır. Camiler, yalnızca yetişkinlerin ibadet alanı değil, çocukların da sevgiyle büyüdüğü, oyun oynadığı, ilim öğrendiği yerler olmalıdır.

1. Peygamberimizin (s.a.v.) Çocuklara Karşı Tavrı

Peygamber Efendimiz (s.a.v.), mescidinde namaz kılarken çocukların sesleri duyulurdu. O, hiçbir zaman çocukları susturmaya veya kovmaya çalışmazdı. Bilakis, onları sevgiyle kucaklar, şefkatle yaklaşıp camiye bağlanmalarını sağlardı.

Bir hadis-i şerifte şöyle buyurur:
“Ben namaza durduğumda arkamdan bir çocuğun ağlama sesini duyarsam, annesi sıkıntıya düşmesin diye namazı kısa keserim.” (Buhârî, Ezân, 65)

Bu, çocukların camilerde hoşgörüyle karşılanması gerektiğine dair en güzel örneklerden biridir. Bugün ise çocuklar camiye geldiğinde bazen sert uyarılarla karşılaşmakta, hatta camiden soğuyabilmektedir. Oysa camiler, çocukların dokunulmaz olduğu, sevgiyle büyütüldüğü mekânlar olmalıdır.

2. Camiler Çocuklar İçin Neden Önemlidir?

3. Çocukları Camiden Uzaklaştırmak Nelere Yol Açar?

Bir çocuk camide yüksek sesle konuştuğunda veya koştuğunda ona sert bir şekilde kızarsak, camiden soğumasına neden olabiliriz.

Oysa ki cami, çocuklar için maneviyat ve eğitim alanı gibi olmalı, sevgiyle ve ilgiyle tanıtılmalıdır.

4. Çocukları Camiden Uzaklaştırmak Yerine, Onlara Camiyi Sevdirelim!

Çocuklar camide nasıl daha mutlu olabilir?

5. Çocukların Camide Olması Neden Bereket Getirir?

Peygamber Efendimiz (s.a.v.), bir gün torunu Hz. Hasan’ı (r.a.) omuzunda taşıyarak mescide girdi. Cemaatten biri, “Bu çocuğu neden camiye getirdin?” diye sorunca Efendimiz (s.a.v.) şöyle buyurdu:

“O benim kokumdur, onu yanımdan eksik etmem.”

Bu, çocukların camilerde bulunmasının ne kadar kıymetli ve önemli olduğunu gösterir.

Bir camide çocukların sesi yoksa, o camide gelecek nesil yoktur.

Bir camide çocuklar gülmüyorsa, o cami ilerleyen yıllarda cemaatsiz kalır.

Camiler, sadece bugünün yetişkinleri için değil, yarının Müslümanları için de vardır!

Sonuç: Camiler Çocuklarla Güzel!

Bugün camilere gelen çocuklar, yarının cemaatidir. Eğer onları camiden uzaklaştırırsak, gelecekte camilerimizi boş bırakmış oluruz.

Unutmayalım: Camilerde çocukların dokunulmazlığı vardır!
Onlara sevgiyle yaklaşırsak, camilerimiz hiçbir zaman yalnız kalmaz.

Zulmü Alkışlamak mı, Hakkı Savunmak mı?

Mehmet Âkif Ersoy’un yukarıdaki dizeleri, bir karakter manifestosudur. Zulme boyun eğmeyen, tarihine ve değerlerine sahip çıkan bir insanın duruşunu ifade eder. Ne pahasına olursa olsun hak bildiğinden şaşmayan bir ruhun, zillete asla düşmeyecek bir vicdanın haykırışıdır.

Bu dizelerde, haksızlığa karşı sessiz kalmamak, ecdadına sahip çıkmak, soysuzlara dalkavukluk yapmamak ve hakkı savunmak gibi temel prensipler vurgulanmaktadır. Bunlar sadece şiirsel bir duruş değil, aynı zamanda bir hayat felsefesidir.

Zulmü Alkışlayamam, Zalimi Asla Sevemem

Günümüz dünyasında, birçok insan kendi çıkarı uğruna zalimlere boyun eğiyor. Haksızlık karşısında susmayı, konfor alanını korumak için bir strateji hâline getiriyor. Ancak Mehmet Âkif, “Zulmü alkışlayamam, zalimi asla sevemem” diyerek bu anlayışa meydan okuyor.

Hak, her şeyin üstündedir. Kendi çıkarlarımız için adaletsizliği görmezden gelmek, zulme ortak olmaktır. Sessiz kalan, bir süre sonra zalimin safına geçer. O yüzden hak namına haksızlığa tapmak, insanın kendi ruhunu satmasıdır.

Gelenin Keyfi İçin Geçmişe Kalkıp Sövemem

Tarihi küçümsemek, ecdadı kötülemek, geçmişine hakaret etmek, bazı çevreler tarafından bir ilericilik göstergesi olarak sunuluyor. Ancak tarih, sadece geçmişte yaşanan olayların toplamı değil, aynı zamanda bugün kim olduğumuzun da temelidir.

Mehmet Âkif burada, prensipli bir duruş sergiliyor. Yeni bir düzen veya ideoloji adına, geçmişi kötüleyenleri reddediyor. Çünkü milletler, kökleriyle ayakta kalır. Tarihinden koparılan bir millet, bir yaprak gibi savrulmaya mahkûmdur.

Ecdadıma Saldıranı Boğarım!

Bu söz, bir savunma refleksidir. Tarihine, milletine, değerlerine saldıranlara karşı sessiz kalmayan bir vicdanın haykırışıdır. Ancak burada önemli bir nokta var: Mehmet Âkif, fiziksel şiddeti değil, fikri ve ahlaki bir duruşu vurgulamaktadır.

Bir milletin hafızasına, tarihine, kimliğine saldırmak, onu köksüz bırakmaktır. Günümüzde de bu tür saldırılar farklı şekillerde devam ediyor. Kimi zaman tarih çarpıtılıyor, kimi zaman öz değerler alaya alınıyor. Ancak bunlara karşı dik durmak, ecdada saygı göstermek ve onun mirasını korumak bir görevdir.

Üçbuçuk Soysuzun Ardından Zağarlık Yapamam

Dalkavukluk, güçlünün yanında olmayı seçmek, erdemsizlerin yoludur. Menfaat için karakterinden taviz verenler, zağarlık yapmaya (kuyruk sallamaya) mahkûmdur.

Mehmet Âkif’in burada karşı durduğu şey, kişiliksizliktir. Güçlü kimse onun yanında olmak yerine, haklı kimse onun yanında olmalıyız. Çünkü insan, erdemiyle insandır.

Hak Namına Haksızlığa Ölsem Tapamam

Bu dizelerde, hakka olan sadakatin en güçlü ifadesi vardır. Günümüzde birçok insan, “adalet” ve “hak” kavramlarını kendi çıkarlarına göre eğip büküyor. Ancak hak, kişisel çıkarlara göre değişmez. Hakikat, çoğunluğun ya da güçlülerin isteğine göre şekillenmez.

Mehmet Âkif, burada “ölsem de haksızlığa boyun eğmem” diyor. Çünkü gerçek adalet, ancak böyle bir duruşla korunabilir.

Sonuç: Dik Duruş Sahibi Olmak

Mehmet Âkif’in bu dizeleri, bugün de çok anlamlı bir mesaj veriyor: Haklı olmak yetmez, hakkı savunmak gerekir. Eğer adaletsizliğe karşı susarsak, zalimin safına geçmiş oluruz. Eğer geçmişimize hakaret edenlere alkış tutarsak, kimliğimizi kaybederiz.

Güç karşısında eğilmek kolaydır. Ama önemli olan, hak bildiğin yolda dik durabilmektir. Çünkü zulme karşı susanlar, eninde sonunda o zulmün kurbanı olurlar.