HATEM-İ TÂİ

Hatemi Tai'ye sormuşlar: "Cihanda kendinden daha gönlü büyük birisini gördün mü?"
              Hatemi şöyle cevap vermiş:
            "Bir gün kırk deve kestirmiş, Arap boylarını ziyafete davet etmiştim. Çölün bir tarafına gezmeye gittik. Baktım bir adam, dikenleri kırmış bir yığın yapmış. Yanına gittim, arkadaş niçin Hatemi'nin ziyafetine gitmiyorsun, bütün halk onun sofrasında toplanmış dedim.
            Oduncu başını işinden kaldırmadan; her kim kendi elinin emeğiyle yerse, Hatemi Tai'nin minnetini çekmez dedi.
            İşte ben onu, himmet ve şerefini koruma hususunda kendimden daha yüksek gördüm."

***HATEMİ TAİ’DEN DAHA CÖMERT
             Cömertliği meşhur Hatemi Tai’ye “Senden daha cömert bir kimse var mı acaba?” diye sordular. O “Evet! var” dedi ve başından geçen bir hadiseyi şöyle anlattı: Birgün bir seferim zamanında bir gence misafir olmuştum. Genç fakir bir kimse olmasına rağmen bana bir koyun kesip hazırlattı. Önüme koyunun böbreği geldiğinde “Ben koyunun böbreklerini çok severdim” dedim. Bir ara ev sahibi genç ortalıktan kayboldu. Biraz sonra baktım ki varı yoğu olan yedi koyununun yedisini de kesmiş böbreklerini hazırlamış, önüme getirdi. Ben şaşkınlık içerisinde kalmıştım... Çünkü biliyordum ki genç fakir bir kimse idi. “Niçin benim için varın yoğun olan yedi koyunu kestin. Ben sana böyle yap demedim. Sadece koyun böbreğini sevdiğimi söyledim.” dediğimde, bana şu karşılığı verdi: “Bana Allah’ın misafiri gelmiş, hiç onun sevdiği bir şeyi ikram etmez miyim” dedi.
             Gencin bu misafirperverliğine hayran kalmıştım, gözlerim yaşardı... diye anlattı.
              Hatemi Tai’ye "Onun iyiliğine karşı sen ne yaptın" diye sordular. O “Derhal üç yüz deve, beş yüz koyun gönderdim” deyince, "Demek ki sen ondan daha cömertmişsin" dediler. Hatemi Tai: “Hayır! O benden cömert, çünkü o bana nesi varsa ikram etti, bense ona sadece malımın bir cüzünü gönderdim!” dedi.

Vakitlerini ve servetlerini insanlığa hizmet etmek için harcayanlara Hz.Resulüllah (S.A.V.) özel bir saygı gösterirdi. Beni Tai kabilesi Hz. Resulüllah (S.A.V.) a karşı açtığı harpte mağlûp olmuş ve kuvvetlerinden bir kısmı esir düşmüştü. Esirler arasında, cömertliği Arapçada darbimesel(atasözü) hükmüne girmiş bulunan Hatemi Tai'nin kızı da vardı. Hatem'in kızı kendi nesebini Hz. Resulüllah (S.A.V.) a bildirince Hz. Resulüllah (S.A.V.) ona çok hürmet gösterdi ve, onun rica ve araya girmesi üzerine, tecavüzkârlığından ötürü Tai kabilesine kesilen bütün cezaları affetti.[1]

Hz. Resulüllah (S.A.V.) ın karakterinin bir çok cepheleri vardır ve bunları bu kadarlık bir çalışma içinde lâyıkı veçhile açıklamağa imkân yoktur.

***Cömertliği ile meşhur Hatem–i Tâi'nin oğlu Adiy ibn Hatim, Hıristiyan idi. Babası Allah Rasulü'nün getirdiği hidayetle tanışamamıştı. O gelip Efendimiz'e hayat–ı seniyelerinin sonunda teslim olmuştu. Allah Rasulü (sallallâhu aleyhi ve sellem)'de nübüvvet nişaneleri görmüştü; bunlar Cezîretü'l–Arab'da umumi güvenin teessüs edeceği, Müslümanların çok zenginleşeceği türden haberlerdi ve Adiy (radiyallâhu anh)'ın itirafıyla hepsi de gerçekleşmişti.

***Tayy Kabilesi Puthanesinin Yıktırılması:
Tayy Kabilesi, fevkalâde cömertliği dillere destan olan meşhur Hâtem-i Tai'nin kabilesi idi. Yemen'de otururlardı.
Hicretin sekizinci senesinde Arabistan'ın her tarafı putlardan temizlenip, puthaneler yıktırılırken, bu kabilenin puthaneleri henüz duruyor ve Füls (Fels) adındaki putları da yıktırılmamış bulunuyordu.
Resûl-i Ekrem Efendimiz, Hicretin bu dokuzuncu yılı, Rebiülâhir ayında Hz. Ali'yi Ensarın ileri gelenlerinden yüz elli kişilik bir kuvvetle Füls'ü yıkmaya gönderdi.[2]

Hz. Ali, emrindeki mücahidlerle Tayy Kabilesi yurduna vardı. Tayyoğulları mücahidlere karşı koydular. Çarpışma meydana geldi. Düşman bir çok kayıp verdi. Müslümanlar çarpışmadan galip çıktılar ve bir çok esirle, bol miktarda ganimet malları elde ettiler. Bu arada, Tayyoğulları puthanesi de bir daha onarılmayacak bir şekilde mücahidler tarafından yıkıldı. Putları Füls ise parçalanarak yakıldı.[3]
Kabile reisi Adiyy bin Hatem, henüz Hz. Ali gelmeden durumu haber almış ve Suriye tarafına kaçmıştı. Bu sebeple de ele geçirilememişti. Ancak esirler arasında Hatem-i Tâi'nin Seffâne adındaki kızı vardı.[4]

[1] Halbiyye, Cilt 3, Sahife 227.

[2] İbni Sa'd, Tabakât, 2:164; Zâdü'l-Mead, 2:227.

[3] İbni Sa'd, Tabakât, 2:164.

[4] İbni Sa'd, Tabakât, 2:164; Üsdü'l-Gâbe, 7:143.